جولان خودروهای فرسوده در کشور
نزدیک به یک‌سوم خودروهای کشور فرسوده هستند. این آمار نگران‌کننده از خودروهای فرسوده را دیروز رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور اعلام کرد.
همدلی| روز گذشته سردار سید کمال هادیانفر در نشست خبری اعلام کرد که ۳۲درصد از کل وسایل نقلیه در کشور فرسوده است. پلیس راهنمایی و رانندگی با بیان اینکه ۳۷میلیون وسیله نقلیه سبک و سنگین در کشور در حال تردد است، گفت: از این تعداد حدود ۱۲میلیون دستگاه نیز موتورسیکلت است. به گفته هادیانفر حدود ۸۰درصد موتورسیکلت‌ها و حدود۸۰درصد ناوگان حمل‌ونقل عمومی کشور نیز فرسوده است که این یک هشدار جدی است. درحالی‌که به گواه آمارها خودروهای فرسوده در جاده‌ها و خیابان‌های کشور جولان می‌دهند که طبق ماده ۸ قانون هوای پاک، تمامی افرادِ دارای وسایل نقلیه موظف هستند، خودرو خود را پس از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند. تردد وسایل نقلیه فرسوده در خیابان‌ها، مانند نداشتن بیمه شخص ثالث ازنظر قانونی جرم محسوب می‌شود. بااین‌وجود روند اسقاط خودروهای فرسوده در کشور نیز مناسب نیست. طی یک دهه گذشته و به‌خصوص چند سال اخیر، اسقاط خودروهای فرسوده در اولویت قرار نداشته و این موضوع، کشور را به سمت خطر انباشت فرسوده سوق می‌دهد. نگاهی به وضع فعلی اسقاط خودروهای فرسوده نشان می‌دهد از رده خارج کردن این خودروها، روندی بسیار کند و نزدیک به توقف دارد. کندی این روند صدای رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی را نیز درآورده است. روز گذشته هادیانفر ضمن انتقاد از وضعیت اسقاط خودروهای فرسوده گفت: آنچه به‌عنوان اسقاط خودرو انجام می‌شود عمدتاً صوری است و بیشتر حواله‌ها باطل می‌شود تا اینکه خودرویی اسقاط شود، این یک آسیب جدی است و سهم قابل‌توجهی هم در تصادفات دارد. در حال حاضر شرایط به‌گونه‌ای است که نه مالکان خودروهای فرسوده انگیزه و مشوقی برای اسقاط دارند و نه خودروسازان و نهادهای متولی، اقدامات مؤثری را در این حوزه انجام می‌دهند. نتیجه چنین روندی این شده که صدها هزار خودرو فرسوده سبک و سنگین در جاده‌ها و خیابان‌های کشور آزادانه تردد می‌کنند و باعث آلودگی هوا و تصادف می‌شوند و کسی هم کاری به کارشان ندارد.
خطرات خودروهای فرسوده
خطرات خودروهای فرسوده از جهات مختلف قابل تفسیر است، به‌ویژه در حوزه آلودگی هوا و تهدیدی که متوجه سلامت شهروندان می‌کند. بر اساس چندین مطالعه انجام‌شده سهم خودروهای فرسوده در آلودگی هوای کلان‌شهرها بین ۴۰ تا ۶۵درصد برآورد می‌شود این در حالی است که منابع متحرک شامل خودروهای دیزلی، خودروهای شخصی، موتورسیکلت‌ها و… سهم قابل‌توجهی (حدود۶۰درصد) در انتشار آلاینده ذرات معلق که آلاینده شاخص هوا در کلان‌شهرهایی ازجمله تهران به‌ویژه در فصل زمستان به‌حساب می‌آیند، دارند. همچنین بر اساس یافته‌های مطالعات صورت گرفته در مرکز تحقیقات آلودگی هوا دانشگاه علوم پزشکی تهران، سالانه در ایران حدود ۴۰هزار نفر به دلیل مواجهه با آلودگی هوا دچار مرگ زودرس می‌شوند و میانگین سالانه غلظت مهم‌ترین آلاینده هوا یعنی «ذرات معلق کمتر از ۲.۵میکرون» (PM۲.۵) در کشور تقریباً سه برابر مقادیر استاندارد و رهنمود موجود و شش برابر حدود رهنمود جدید سازمان جهانی بهداشت است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که از رده خارج کردن خودروهای فرسوده که تعدادشان در سطح کشور و در کلان‌شهرها هم کم نیست، می‌تواند نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و تنفس راحت شهروندان داشته باشد. جدا از بحث آلودگی هوا و تهدید سلامتی شهروندان به‌تبع وجود خودروهای فرسوده، مسئله دیگر، مصرف سوخت بسیار بالای آن‌ها و اتلاف انرژی است. به باور کارشناسان، خودروهای فرسوده به‌ویژه خودروهای سنگین چندین برابر خودروهای غیر فرسوده، سوخت مصرف می‌کنند. تصادفات جاده‌ای نیز با خودروهای فرسوده گره‌خورده است. همین دیروز سردار هادیانفر در جمع خبرنگاران تولید خودروی ناایمن، خودروهای فرسوده، کمبود ناوگان امداد هوایی و… را از دلایل تصادفات رانندگی و عوامل مؤثر بر آن عنوان کرد.
فراموشی مصوبه اسقاط خودرو دولت
مصوبه دولت در مورد خودروهای فرسوده یکی از مهم‌ترین تصمیماتی بود که می‌توانست شر خودروهای فرسوده را از سر جاده‌ها و خیابان‌های شهر کم کند، اما این مصوبه باوجود سروصدای زیاد در مرحله اجرایی با مشکل مواجه شد و مسئولان از اجرای آن بازماندند. طبق مصوبه دولت در خصوص اسقاط خودرو، خودروسازان موظف‌اند در ازای تولید هر ۴خودرو با مصرف سوخت بیش از ۸لیتر، یک خودرو اسقاط کنند اما این مصوبه به فراموشی سپرده‌شده است. چند ماه پیش، رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت کشور در خصوص آخرین وضعیت خروج خودروهای فرسوده از سطح شهر، گفت: تا سال ۱۴۰۴ تعداد خودروهای فرسوده در کشور به هشت میلیون دستگاه می‌رسد، با توجه به اینکه در سال گذشته تنها ۸هزار خودروی فرسوده اسقاط شده، اگر همین روند ادامه پیدا کند، اسقاط این هشت میلیون خودروی فرسوده هزار سال طول می‌کشد. به گفته محمود مشهدی شریف اکنون حدود ۲۲۰مرکز اسقاط در کشور وجود دارد که تنها ۱۰۰مرکز با ظرفیت بسیار کم فعالیت می‌کنند و ۱۰۰مرکز دیگر کامل تعطیل هستند. وی گفته ۳۶۰هزار دستگاه خودرو در سال باید اسقاط می‌شد که در سال ۹۸ تنها ۸هزار خودرو اسقاط شد، امسال سه میلیون خودرو به این تعداد افزوده‌شده است. گفتنی است مراکز اسقاط در سال ۱۳۸۶، تشکیل شد که متولی اصلی نهاد ریاست جمهوری بود.
به چه خودرویی فرسوده می‌گویند؟
خارج کردن خودروی فرسوده از چرخه حمل‌ونقل، امری حیاتی محسوب می‌شود، اما به چه خودرویی فرسوده می‌گویند؟ عوامل زیادی در فرسودگی خودرو نقش دارند ازجمله: سن خودرو، میزان کارکرد، شرایط فرهنگی و اقتصادی جامعه، رشد تکنولوژی و… اما کارشناسان می‌گویند خودرویی فرسوده است که ازلحاظ ایمنی، میزان آلایندگی و کیفیت در شرایط مناسب نباشد و نتواند معیارهای سلامت فنی را پاس کند. در ابتدای اجرای طرح خودرو فرسوده تنها معیار فرسودگی اتومبیل، سن آن در نظر گرفته می‌شد. با بررسی بیشتر، به این نتیجه رسیدند که سن خودرو به‌تنهایی معیار مناسبی برای از دور خارج کردن خودرو نیست. ملاک دیگری برای اخذ معاینه فنی خودرو در نظر گرفته شد. طبق این معیار، درصورتی‌که خودرویی، نمی‌توانست برای دو دوره متوالی، معاینه فنی را پاس کند، فرسوده تلقی می‌شد. بااین‌حال، بر اساس برخی منابع، سن مجاز برای خودرو حدود ۲۰سال است و بالاتر از آن فرسوده محسوب می‌شود
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet
