فرشاد مؤمنی: نقش مخرب مافیا در تصمیمگیریها
مافیاها در ایران با فریبکاریهایی بخش قابلتوجهی از نظام تصمیمگیری کشور را به تسخیر خودشان درآوردهاند. یکی از این فریبها این است که میگویند ۹۰ درصد آب شیرین کشور صرف کشاورزی میشود درحالیکه دروغ است تا از طریق این مافیای سدسازی و مافیای پشتیبان انتقال آب بین حوزهای برای صنعت آب بر در مناطق کم آب را تطهیر کنند.
ستاره صبح: نشست مجازی موسسه دین و اقتصاد با موضوع «موانع و چالشهای سیاستی بخش کشاورزی در جذب فناوری، پذیرش نوآوری و نظام تحقیق و آموزش و ترویج» برگزار شد. گزیدهای از نظرات فرشاد مؤمنی اقتصاددان و عضو هیئتعلمی دانشگاه علامه را به نقل از جماران در ادامه میخوانید.
مؤمنی گفت: قرار بوده که طی سالهای برنامه توسعه، ضریب مکانیزاسیون از ۰.۷۳ به ۱.۲ اسب بخار تبدیل شود اما عملاً به حدود ۰.۶۴ صدم سقوط کرده است. یعنی به نام برنامه توسعه یک صنعت زدایی فاجعهآمیز و فقر زا را طراحی و اجرا کردهایم به این خاطر که ما برنامه تعدیل ساختاری را اجرا کردیم. تعدیل ساختاری در اقتصادهای توسعهنیافته، برنامهای در راستای منافع دلالها و واردات چی ها است. در طی سالهای برنامه سوم این روند قهقرایی همچنان ادامه داشته و ضریب مکانیزاسیون به ۰.۵۱ صدم رسیده است. ماجرا از این قرار است که ما با یک سلسله مسئله بنیادی طرف هستیم و اساس گرفتاری این است که ما هم در زمینه مفاهیم دچار بحران هستیم و هم قاعده گذاریهایمان سفله پرور و تقویتکننده مافیاها است.
مقایسه مقالات ایران با ژاپن
وی خاطرنشان کرد: ما شش برنامه توسعه اجرا کردهایم و نتیجه آن این شده است که دوسوم جمعیت در سنین فعالیت ایران نقشی در تولید ملی ندارند. این یعنی فهم ما از دانایی و توسعه اشکال دارد و باید خیلی اهل علم را جدی بگیرید. تعداد مقالاتی که بهطور متوسط به ثبت یک اختراع منجر میشود در ایران ۴۶۰ برابر ژاپن است. باید هزینه فرصت مفت خوارگی را بالا ببریم و برنامههای اعتلا بخش حمایتی از بخشهای مولد در دستور کار قرار دهیم.
مؤمنی با اشاره به برخی گزارشها سازمان برنامه، ادامه داد: سهم پژوهشهای منجر به اختراع برای ژاپن ۵۸۵ برابر ایران است. این نسبتها نشاندهنده این است ما به صورت نظام وار به خلاقیت و تولید پشت کردهایم.
در این سرزمین مطالعههای رسمی وجود دارد که میگوید سود لوازم آرایشی قاچاق ۲۴۰ درصد است درحالیکه کارخانههای پیشرفته درمقیاس بزرگ، سود سهدرصدی نشان داده است. وقتی شما به قاچاق پاداش ۸۰ برابری میدهید، در حال ضربه زدن به تولید هستید.
لزوم حمایت از بخش کشاورزی
وی افزود: اوضاع احوال کشاورزی در این زمینه از صنعت بدتر است. در چارچوب مناسبات رانتی با وجود سهم حیرتانگیز بخش کشاورزی هم در تولید ناخالص داخلی و هم در اشتغال نیروی کار، سهم این بخش از تشکیل سرمایه ثابت زیر ۴ درصد بوده است و در سالهای اجرای برنامه تعدیل ساختاری سهم نسبی بخش کشاورزی از سرمایه کشور به زیر ۲ درصد سقوط کرده است. عملاً با این شیوه تخصیص منابع میگوییم اگر کسی وارد این بخش شد، ضرر خواهد کرد. گزارشها تکاندهندهای در وزارت جهاد کشاورزی وجود دارد که میگوید شوک درمانی فجایع بزرگی در بخش کشاورزی رقم میزند. بخش کشاورزی صدایی در میز خطابهها ندارد لذا وقتی چرت مسئولین پاره میشود یکدفعه میبینید سهم حاشیهنشینی از جمعیت شهری ۲۵ درصد خواهد شد برای مثال مسئولین سازمان زندانها میگویند ۷۵ درصد زندانیها از حاشیه شهرها هستند. وقتی ما میگوییم به بخش کشاورزی توجه کنید، توجه عزیزان هم رانتی و سفله پروانه است. توجه یعنی ارتقای بنیه تولید فناورانه بخش کشاورزی، مثلاً قیمت تمامشده برخی محصولات استراتژیک در کشورهای صنعتی مانند ژاپن ۱۰ برابر قیمت آن در بازارهای جهانی است، اما ژاپن میخواهد تولید در کشور خودش ادامه پیدا کند، زیرا تولید توسعهگرا فقط مسئله درآمد کشاورزان نیست. آنها مسئله محیطزیست، مهاجرتهای بدون برنامه و فاجعه ساز، شدت یافتگی به واردات سپس تصمیمگیری میکنند.
مافیای آب
وی افزود: مافیاها در ایران با فریبکاریهایی بخش قابلتوجهی از نظام تصمیمگیری کشور را به تسخیر خودشان درآوردهاند. یکی از این فریبها این است که میگویند ۹۰ درصد آب شیرین کشور صرف کشاورزی میشود درحالیکه دروغ است تا از طریق این مافیای سدسازی و مافیای پشتیبان انتقال آب بین حوزهای برای صنعت آب بر در مناطق کم آب را تطهیر کنند.
او خاطرنشان کرد: سازمان برنامه میگوید ما بحران سرمایهگذاری در بخش تأمین آب کشاورزی داریم و درنتیجه ۳۸ درصد از آبهای استحصالشده هنگام انتقال و حدود ۴۹ درصد آن در داخل مزرعه تلف میشود.
واردات چی ها کلیددار اقتصاد کشور هستند
وی افزود: در دهه ۱۳۹۰ ۵ بار شاخص هزینهی تولیدکننده از شاخص هزینه مصرفکننده بیشتر بوده است. چگونه میشود قیمت تمامشده درباره یا سر مزرعه از قیمت نهایی مصرفکننده بیشتر شده است. این موضوع باید برای دستگاههای اقتصادی کشور مایه شرمندگی باشد که چگونه مافیای واردات تشویق شود چون این نسبت یعنی واردات چی ها کلیددار اقتصاد کشور هستند. مرکز پژوهشهای مجلس در مطالعات خود توضیح داده است که نحوه تعیین قیمت تضمینی خرید محصولات کشاورزی مشوق واردات است. مؤمنی در پایان خاطرنشان کرد: مسئله صنعتی کردن بخش کشاورزی و روستایی حیاتیترین مسئله کشور است اما در ایران برای ترویج دلالی صنعت زدایی در بخش کشاورزی اتفاق افتاده است.وی افزود: نزدیک به دو دهه است که بهطور منظم فائو میگوید سالانه ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی ایران به واسطه فقدان صنایع تبدیلی و تکمیلی در مناطق روستایی هدر میرود که این معادل غذای ۹ میلیون نفر است. مظلومترین بخش اقتصاد ایران، بخش کشاورزی است. گزارشهای بانک مرکزی نشان میدهد از سال ۸۵ تاکنون سهم کشاورزی از تسهیلات دریافتی دستگاه بانکی ۵۰ درصد سقوط کرده است. بعداً اظهار شگفتی میکنند که چرا جمعیت زیادی در ایران دچار سوءتغذیه است. کلید نجات کشور این است که بخشهای مولد در اولویت قرار بگیرند.
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet