چه کسی و یا کسانی مانع توافق برجام است؟

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفته است پس از سفر انریکه مورا به تهران، ایران پیرامون مذاکرات هسته‌ای “پیشنهاداتی” داده که می‌تواند منجر به بازگشت همه طرفین به وین شود. اما شرط این بازگشت پذیرش این پیشنهادات از سوی ‌آمریکا است….

به گزارش رادیو فرانسه، وزنامه “الشرق الاوسط” در شماره امروز خود به نقل از منابع دیپلماتیک در فرانسه نوشت که گروه های افراطی در قدرت در ایران مخالف هرگونه توافق با غرب هستند زیرا نگرانند که هر گونه توافق با آمریکا و غرب به پویش و گشایشی منجر شود که نهایتاً کنترل اوضاع را از دست آنان خارج خواهد کرد.

به گزارش ایسنا، او با اشاره به تماس تلفنی حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران با جوزپ  بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که مذاکرات بر سر مسئله برجام “جدی و همراه با ابتکارات خاص از سوی ایران” برگزار شده و جمهوری اسلامی “راه‌حل‌هایی” پیشنهاد داده که اگر آمریکا به آنها پاسخ دهد، همه طرف‌ها می‌توانند برای انجام توافق به وین برگردند.

مورا روز ۲۰ اردیبهشت به ایران سفر کرد و پس از بازگشت او جوزپ بورل خاطر نشان کرد که سفر مورا به ایران، به ”دو ماه بن‌بست” در مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب پایان داده و واکنش مقام‌های ایرانی به سفر و پیام‌های انریکه مورا، ”به اندازه کافی مثبت بوده است”.

خطیب‌زاده نیز در نشست خبری امروز خود در این باره گفت: «این که در یک یا دو نقطه اختلافاتی در مذاکرات داشته باشیم یک امر غیر طبیعی نیست.» او افزود: «آن چه که امروز در دسترس است چند قدم جلوتر از قبل از سفر آقای مورا به تهران است».

سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره مذاکرات اخیر وزیران خارجه آمریکا و فرانسه پیرامون برجام نیز گفت ایران منتظر پاسخ واشنگتن به خواسته‌های “منطقی و اصولی ایران” و متنی است که “ایران و ۱+۴ در مورد آن توافق کرده‌اند” و اگر “یک تصمیم سیاسی در واشنگتن گرفته شود” می‌توان پرونده این مذاکرات را بست.

“دستورکار مشخص” مورا 

سعید خطیب‌زاده درباره سفر انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده اروپایی مذاکرات احیای برجام گفت که مورا در سفرش به تهران “با دستور کار مشخص وارد شد” و ایران نیز در این مذاکرات “ابتکارات خاص” و “خلاقیت” به کار برده است تا “کم‌کاری‌ها و عدم تصمیمات سیاسی طرف مقابل را مرتفع کند”. به گفته او ایران در واکنش به این ابتکارات پاسخی نگرفته و همچنان “منتظر تصمیم سیاسی در واشنگتن است.”

الشرق الاوسط نوشته است که سه روز پس از بازگشت انریکه مورا از تهران و ابراز خوش بینی جوزپ بورل نسبت به ازسرگیری مذاکرات هنوز هیچ نشانه و خبری دربارۀ دلایل این خوش بینی اعلام نشده و هیچ تاریخی نیز برای ازسرگیری گفتگوها تعیین نشده است.

“الشرق الاوسط” افزوده است که خوش بینی جوزپ بورل، نمایندۀ سیاست خارجی اتحادیۀ اروپا، با تلقی سه کشور اروپایی امضاءکنندۀ برجام سازگار نیست.

این روزنامۀ سپس افزوده است که یک مقام ارشد سیاست خارجی فرانسه در ملاقات با جمع محدودی از خبرنگاران موضعی خلاف خوش بینی جوزپ بورل دربارۀ آیندۀ مذاکرات با ایران ارائه داد.

به گمان پاریس دستیابی به توافق پویش و گشایش تازه ای برای عادی شدن مناسبات تدریجی ایران و جهان خارج ایجاد می کند و این پویش کل مناسبات سیاسی و اجتماعی داخل ایران را دچار تغییر خواهد کرد و همین احتمال تغییر، امروز افراطی ترین گروه های صاحب قدرت در این کشور را نگران کرده است. این گروه ها که سخت نگرانند که کنترل امور از دست شان خارج شود حاضر نیستند مخاطرات یک چنین توافقی با یک چنین نتیجه‌ای را بپذیرند. منابع دیپلماتیک در پاریس می گویند، رفع تحریم ها به زیان همین گروه های افراطی مسلط بر قدرت در ایران است.

این گروه ها نگرانند که رفع تحریم ها و بازگشت دلارهای نفتی به کشور و پاسخگویی به مطالبات اقتصادی معترضان در ایران می تواند نتیجۀ معکوس به بار آورد. افزون بر این، به نوشتۀ الشرق الاوسط، گروه های افراطی در قدرت در ایران امروز از وضعیت ناشی از تحریم ها نیز سود می برند و در نتیجه دلیلی نمی بینند که آن را تغییر بدهند.

در ماه‌های اخیر ایران، مطالبه خارج کردن نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا را وارد مذاکرات کرد که این مسئله تا کنون مذاکرات را به بن‌بست کشانده است.

روز یکشنبه ۱۵ مه، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا  درباره دیدار آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور، با آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، الیزابت تراس، وزیر خارجه بریتانیا و فیلیپ اررا، مدیر کل امور سیاسی و امنیتی وزارت خارجه فرانسه، در برلین گفت که آنها درباره مذاکرات جاری با ایران برای دستیابی به توافقی برای بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام، گفت‌وگو کردند.

نقش “سازنده” روسیه در مذاکرات وین

حکومت ایران نقش روسیه در مذاکرات برجام را همواره “مثبت” دانسته است؛ حرفی که در نشست خبری امروز سخنگوی وزارت خارجه بار دیگر بر آن تاکید شد. خطیب زاده گفت: «نقش روسیه در مذاکرات وین، نقشی سازنده بوده است و جنگ اوکراین شاید نقش میانجیگری روسیه در مذاکرات وین را کمرنگ‌تر کند».

خطیب زاده همچنین در این نشست در پاسخ به سوالی درباره اظهارات  میخائیل اولیانوف، سفیر روسیه در وین در ارتباط با مذاکرات برجام گفت: «من درباره توئیت‌های پراکنده افراد صحبت نمی‌کنم. صدایی که ما می‌شنویم صدایی است که در ملاقات آقایان  لاوروف و امیرعبداللهیان در مسکو  همه شنیدند و لاوروف پشت تریبون اعلام کرد که اگر امروز توافق شود روسیه هیچ مشکلی ندارد».

اشاره او به توییت سه روز پیش (جمعه ۲۳ اردیبهشت) میخائیل اولیانوف است که نوشته بود: «اگر شرایط متفاوت بود، روسیه شاید می‌توانست کمک‌هایی به دو طرف (ایران و آمریکا) بکند تا توافق بر سر برجام نهایی شود، اما اکنون نه.»

روسیه یک بار در دور جدید مذاکرات بر سر رسیدن به توافق سنگ انداخت و از آمریکا خواست تضمین کتبی بدهد که پس از احیای برجام، تحریم‌های غرب علیه آن کشور به‌‌دلیل حمله به اوکراین، روی همکاری‌های اقتصادی و نظامی مسکو و تهران تاثیر نخواهد گذاشت.

در دوره دولت حسن روحانی نیز انتشار فایل صوتی از محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پیشین ایران جنجال برانگیز شد. او در این فایل صوتی از سیاست‌های روسیه در ارتباط با جمهوری اسلامی انتقاد کرده و مسکو را از جمله به سنگ‌اندازی در مسیر توافق هسته‌ای و کشاندن نظامیان ایران به صحنه درگیری‌های نظامی در سوریه متهم کرده بود.

بسیاری از کارشناسان نیز معتقدند که روسیه نمی‌خواهد بگذارد ایران جای خود را در بازار جهانی نفت بازیابد. هفته گذشته حمید حسینی رئیس اتحادیه صادرکنندگان نفت و گاز و پتروشیمی در گفت‌وگو با سایت “انتخاب” گزارش مؤسسات بین‌المللی در مورد کاهش صادرات نفت ایران به چین و افزایش واردات نفت ارزان‌تر روسیه به چین را تأیید کرد.

در مقابل صادرات نفت روسیه به هند که رقم پایینی در حد ۲۰ هزار بشکه بوده، در حال حاضر به ۶۰۰ هزار بشکه افزایش یافته است.

جنجال رسانه‌های ایران درباره “بازداشت مورا” در فرودگاه فرانکفورت

در بازگشت انریکه مورا از سفر به تهران، رسانه‌های جمهوری اسلامی درباره توقفی که  در سفر مورا در فرودگاه فرانکفورت رخ داد نوشته‌اند که این “سنگ‌اندازی صهیونیست‌ها در جریان مذکرات وین” بوده است.

سخنگوی وزارت خارجه در این باره گفت: « بدنامی رژیم صهیونیستی بر همه آشکار است که در همه فرآیندها مداخله می‌کند».

مورا که شامگاه سه‌شنبه (۲۰ اردیبهشت) به ایران سفر کرده بود، در توییتی خبر داد که در بازگشت از ایران به سمت بلژیک، علیرغم داشتن ”گذرنامه دیپلماتیک اسپانیایی” بدون هیچ توضیحی از سوی پلیس آلمان در فرودگاه فرانکفورت بازداشت شد.

روزنامه “زوددویچه” به نقل از سخنگوی وزارت کشور آلمان در این باره نوشته است که این “کنترل فقط مربوط به مسیر سفر بود” و “ربطی به سه مسافر هواپیما نداشته است”. بر أساس این گزارش این کنترل در پی آن انجام گرفت که “یک پیام هشدار از یک سیستم الکترونیکی داده شد”.

به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet