فاجعه باورنکردنی
به دلیل کمبود آب مردم در سیستان و بلوچستان مجبور به کندن گودال‌هایی به‌نام هوتک برای جمع‌‌آوری آب باران هستند تا خود و حیوانات بتوانند به‌طور مشترک از آن استفاده کنند. فقط در طول هفته گذشته ۶ نفر در پی غرق شدن در هوتک‌های این منطقه قربانی اهمال مسئولان شدند….
آرمان ملی- منیره چگینی: بحران کم آبی هنوز جــان بسیاری از کودکــان را تهدید می‌کند و بسیــاری از کودکان هنوز در استان سیستان و بلوچستان برای یک جرعــه آب، یا گرفتار گانــدوها می‌شوند یا در آب غرق می‌شوند. دو سال گذشته بـود که دو کودک، زمانی‌که بـــرای برداشتن آب، به کنار دریاچه محلی رفتند، گرفتـــار گاندوها شدند و یکی از آنها کشته و یکی دیگر دستش را از دست داد.
در هفته گذشته نیز محمدکریــــم عزیزی، نماینده سیستان و بلوچستان اعلام کرد: «دو دختر دانش‌آموز در حال تهیه آب در هوتک غرق شدند و معلم ۳۰ساله هم که برای نجات آنها رفته بود، غرق شد. به دلیل کمبود آب مردم مجبور به کندن گودال‌هایی به نام هوتک برای جمع آوری آب باران شده‌اند.» هوتک گودالی است که آب باران در آن جمع می‌شود و انسان و حیوانات به‌طور مشترک از آن استفاده می‌کنند. بسیاری از مردم روستایی در جنوب استان سیستان و بلوچستان به همین هوتک‌ها وابسته‌اند. سه دختربچه در یکی از روستاهای بخش «پلان» چابهار برای برداشت آب در همین هوتک‌ها غرق شدند. روز گذشته نیز مهرداد آرام، بخشدار پلان چابهار اعلام کرد: «دختر بچه‌ای ۱۱ ساله در روستای «زهرآپ» با هدف سیراب کردن دام کنار هوتکی در نزدیکی روستا رفته که در پی سر خوردن داخل هوتک افتاده و غرق می‌شود.» این گفته در شرایطی است که این دختر بچه ششمین نفر است که در طول هفته گذشته در پی غرق شدن در هوتک‌های منطقه بلوچستان واقع در جنوب سیستان و بلوچستان جان خود را از دست داده است. چند روز پیش بود که امیرحمزه، کودک ۱۰ ساله دیگری که براثر حمله گاندو دستش به شدت آسیب دید و متاسفانه دستش از مچ قطع شد. تصور اینکه کودکانی چه برای تامین منابع آب چه برای بازی و آب تنی برای همیشه معلول شوند و یا در خطر مرگ قرار بگیرند غم‌انگیز است. با وجود اقدامات دولت‌ها در تامین آب شرب این استان، هنوز طرح‌هایی با بودجه میلیاردی، طرح‌های آبرسانی به روستاهای حوالی محل زیست گاندوها سال‌هاست نیمه‌کاره رها شده‌اند، هر تابستان کودکان بلوچ برای تامین آب با حمله این تمساح قربانی اهمال مسئولان می‌شوند. سال گذشته نیز حوا دختر ۱۰ ساله به دلیل معضل آب در روستای مولا آباد کشتاری از شهرستان سرباز، گاندوها دست او را قطع کردند. از این نمونه‌ها بسیار است و درسال ۱۰۰ کودک قربانی بی‌آبی در استان سیستان و بلوچستان می‌شوند.
زندگی ۷۰۰ هزار نفر در بی‌آبی
طبق آمار مسئولان، سه‌هزار روستای سیستان و بلوچستان آب شرب ندارند و جمعیتی بالغ بر ۵۰ هزار نفر (در حالت خوشبینانه که برخی از کارشناسان این آمار را سه برابری می‌دانند)، آب آشامیدنی‌شان را یا از دریاچه‌های محلی که محل زندگی حیوانات وحشی همچون گاندوها است یا از طریق کندن زمین و چاه‌های غیر بهداشتی تامین می‌کنند. به باور مسئولان آب شرب ۱۸۵ روستای در دشتیاری هنوز از شبکه قدیم تامین می‌شود که در زمان جهاد سازندگی حدودا ۳۰ سال پیش از طریق ۲ تا ۳ حلقه چاه کوچک تامین شده است. هیچ کدام از این ۱۸۵ روستا به صورت کامل لوله کشی نشده‌اند و همه خانوارها به آب شرب دسترسی ندارند. به طور مثال روستایی با ۲۰۰ خانوار تنها ۴۰ تا ۵۰ خانوار به آب شرب دسترسی دارند و ۱۵۰ خانوار دیگر فاقد آب شرب هستند و هنوز شبکه آبرسانی جدید برای آنها وارد مدار نشده است. در این شرایط بیشتر از ۵۰ درصد جمعیت ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفری سیستان و بلوچستان در روستا زندگی می‌کنند. براساس آمارهای اعلام شده، ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت روستایی سیستان و بلوچستان شبکه آب ندارند؛ هزار و ۲۶۱ روستا با تانکر آبرسانی می‌شوند و سهمیه هرنفر۱۵ لیتر در شبانه روز است. شهرستان هیرمند در شمال استان ۳۸۰ روستا دارد. «دوست محمد» مرکز بخش مرکزی هیرمند با وجود اینکه حالا به شهرستان تبدیل شده اما لوله کشی آب و فاضلاب شهری ندارد.
در انتظار تامین اولین نیاز آبادانی
بلوچ‌زاده دهیار روستای کشاری، همان روستایی که کودکان در آن قربانی برداشت آب شده‌اند، در این باره می‌گوید: «منطقه پایین دست سدپیشین بالغ بر سه هزار نفر جمعیت دارد اما آبرسانی سیار روستاییان مرتب انجام نمی‌شود و آبرسانی از طریق خط لوله هم با مشکل مواجه است و به همین دلیل مردم لب رودخانه می‌روند تا بخشی از آب مورد نیاز خود برای آشامیدن و شست و شو را از آب رودخانه تأمین کنند. به ما گفته‌اند آب سد پیشین برای شرب مناسب نیست، پس با وجود این چه کار باید بکنیم؟!» سد «زیردان» هم در شهرستان قصرقند در جنوب بلوچستان واقع شده و یکی از مهم‌ترین سدهای منطقه بلوچستان است. این سد ۲۰۷ میلیون متر مکعب ظرفیت دارد. شبکه سد زیردان در سال ۹۰ برای آبرسانی و شبکه‌دار کردن ۱۰۰هزار نفر جمعیت روستایی بی‌آب در پایین دستش به بهره‌برداری رسیده اما با گذشت ۸ سال شبکه آبرسانی آن هنوز تکمیل نشده است. بنابر برآوردهای وزارت نیرو و شرکت‌های آب منطقه‌ای سد زیردان به تنهایی۲۱ درصد شاخص آبرسانی منطقه بلوچستان را می‌تواند افزایش دهد. شرکت آبفا روستایی می‌گوید: «برای بهره‌برداری سد زیردان ۱۷۰ میلیارد تومان هزینه شده است.» با این حال مردم زاهدان با مشکل آب مواجه هستند. با درنظر گرفتن این موارد می‌توان گفت در استان موضوع بحران بی‌آبی و کمبود آب چندان مطرح نیست بلکه مدیریت آب است که وضعیت آبرسانی را بحرانی کرده و معلوم نیست چند کودک دیگر باید قربانی شوند تا مشکل حل شود؟
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet
