قطار خطاهای ناتمام ِ انسانی!
آرمان ملی: هنوز دو هفته از حادثه متروپل نگذشته که خارج شدن قطار از ریل، جان ده‌ها تن از هموطنان‌مان را گرفت. بامداد چهارشنبه، خبــــر برخورد یک قطار مسافربری در مسیر مشهـد به یزد و در کیلومتر ۸۵ طبس منتشر و منجر به خارج شدن ۵ واگن مسافـــری از خط شد. این قطار در شرایطــی ۳۴۸ مسافر داشته، تا لحظه تنظیم این گزارش ۲۱ نفر جان خود را از دست دادند و ۸۶ نفر مصدوم شدند.
دلیل این حادثه ابتدا برخورد قطار با یک بیل مکانیکی عنوان شد، اما به‌گفته فرماندار ویژه طبس، قطار با دستگاه زیرکوبی که روی ریل بوده برخورد کرده و بنا به‌گفته این مسئول: «باید برای علت دقیق این حادثه بررسی‌های بیشتری صورت گیرد.» اما برخی از مسئولان، این اتفاق را ناشی از سهل انگاری و قصور انسانی عنوان کردند. همچنین ایسنا نوشته که در میان مصدومان چهار تبعه خارجی نیز هست. یکی از مسافران این قطار گفته است: «قطار در حال حرکت بود که ناگهان ترمز شدیدی گرفت. این ترمز ادامه داشت تا جایی که مسافران تعادل خود را از دست دادند و مثل توپ با اطراف برخورد می‌کردند. واگن واژگون شد و شیشه واگنی که ما در آن بودیم شکست و ما توانستیم خودمان را از این شیشه به بیرون از قطار برسانیم.»
واکنش مسئولان و ورود قوه قضائیه
در پی این اتفاق بود که وزیر کشور راهی طبس شد و در تماس تلفنی با استاندار خراسان جنوبی، خواستار حضور در محل حادثه قطار مسافری در طبس و ارسال سریع امکانات لازم برای رسیدگی به حادثه دیدگان شد. احمد وحیدی از استاندار خواست به سرعت خود را به محل حادثه برساند. وی همچنین از زمان وقوع این حادثه در تماس با رئیس جمعیت هلال احمر، رئیس اورژانس، مدیرعامل راه‌آهن و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، آخرین وضعیت این حادثه را جویا شد. واکنش وزیر راه و شهرسازی نیز به این اتفاق کلمه «شرمنده» بود. رستم قاسمی، در توییتر خود نوشت: «شرمنده همه مردم عزیز ایران به خصوص داغ دیدگان هستم. همکاران بدانند مسئولیت این حادثه فارغ از دلایل ارادی و غیرارادی بر عهده این وزارتخانه است، اما وظیفه انسانی ما از این مسئولیت هم بالاتر بوده و باید با تلاش مضاعف تسلی خاطر بازماندگان باشیم.» خداییان رئیس سازمان بازرسی کل کشور نیز در پی این حادثه، طی دستوری به بازرس کل استان خراسان جنوبی، ماموریت داد تمام ابعاد این موضوع بررسی شود.
پرونده‌هایی که با گذر زمان فراموش شدند
این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که در یک دهه اخیر، چندین مورد حادثه خروج قطار از ریل در کشور رخ داده است که برای برخی از آنها پرونده قضائی تشکیل شد و در برخی از آنها هم علت وقوع حادثه خطای انسانی معرفی گردید. اگر چه علت دقیق حادثه در حال بررسی است اما موضوع خروج قطار از ریل مساله جدیدی نیست و در چند سال اخیر در مسیرهای ریلی مختلف تکرار شده است که از جمله آنها می‌توان به حادثه قطار سمنان- مشهد با قطار تبریز- مشهد، قطار زاهدان- تهران، تهران- ارومیه، همدان- مشهد و حادثه امروز طبس- یزد اشاره کرد. پنجم آذر سال ۹۵ قطار تبریز به مشهد با قطار سمنان به مشهد که روی ریل توقف کرده بود برخورد کرد و ۴۷ نفر جان خود را از دست دادند؛ اگرچه در مرجع قضائی پرونده تشکیل شد و آیت‌ا… آملی لاریجانی، رئیس وقت قوه قضائیه هم کمتر از ۲۴ ساعت از گذشت حادثه، به رئیس کل دادگستری استان سمنان دستور داد: «لازم است سریعا با تشکیل پرونده ضمن بررسی علل سانحه نسبت به برخورد قانونی و سریع با مقصران حادثه اقدام و نتیجه به اینجانب گزارش شود» اما این پرونده کش و قوس‌های فراوانی را به خود دید. اساس گزارشی که کمیسیون عالی سوانح ریلی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در همان سال منتشر کرد، قطار سمنان – مشهد ۸ دقیقه قبل از سانحه به دلیل آنکه سیستم کنترل خودکار قطار (ATC) روشن شده بود، توقف و به مرکز کنترل ترافیک متمرکز اعلام و کسب تکلیف می‌کند؛ اما اپراتور مرکز کنترل ترافیک ریلی رأسا مجوز خاموش کردن ATC را به راهبر قطار سمنان- مشهد اعلام می‌کند که درنتیجه با سرعت ۱۲۳ کیلومتر بر ساعت با قطار تبریز که در ایستگاه هفت خوان توقف داشت، برخورد کرده و سه واگن انتهایی قطار حامل مسافران آذربایجان شرقی به کام آتش فرو می‌رود. اگرچه دادستانی کل کشور از جهت حقوق عامه، سازمان بازرسی کل کشور، کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی و برخی نهادهای نظارتی دیگر به این پرونده ورود کردند اما با گذشت بیش از ۵ سال از حادثه هنوز مسببان آن محاکمه نشده‌اند. یکی از انتقادات قابل طرح به پرونده‌های مربوط به حوادث به خصوص حوادث ریلی، اطاله دادرسی در این پرونده‌هاست، به طوری که حتی در تلخ‌ترین حادثه ریلی یعنی حادثه قطار نیشابور در سال ۸۲، حکم پرونده ۴ سال بعد اعلام شد. در پرونده مربوط به قطار زاهدان و به خصوص قطار تبریز- مشهد هم هنوز مردم و خانواده‌های متوفیان منتظر محاکمه مسببان هستند. در بسیاری از این پرونده‌ها نقش خطای انسانی محرز بوده و سوال اینجاست با وجود این موضوع چرا برخوردهای قضایی زمانبر و مشمول گذر زمان شدند؟
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet
