نویسنده: آتیلیو بورون*
برگردان: ایرج زارع
فقط در نظر بگیرید که «میلیاردرها در دو سال گذشته ثروتمندتر از ۲۳ سال پیش شدند؛ میلیاردرهای بخش مواد غذایی و انرژی ۴۵۳ میلیارد دلار نسبت به دو سال پیش بر ثروت خود افزودند، در حالی که ۲۶۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۲ در فقر شدید قرار گرفتند.»
دوشنبۀ گذشته، ۱۶ ژانویه، مجمع جهانی اقتصاد در داووس تشکیل جلسه داد. این پنجاه‌وسومین گردهمایی نخبگان اقتصادی و سیاسی جهان است که فیدل [کاسترو] آن را به‌درستی «بورژوازی امپراتوری» نامید. برخلاف اکثریت قریب‌به‌اتفاق جمعیت جهان که از سوی سرمایه‌داری استثمار و سرکوب می‌شوند، و از ایجاد ساختاری از نوع داووس برای هماهنگ کردن مبارزات زمان ما ناتوان هستند، نیروی راست به‌خوبی از محاسن یک سازمان جهانی و طراحی استراتژی‌های مداخلۀ جهانی آگاه است و آن را ارج می‌نهد.
این جمع قدرتمند جهانی، فردگرایی را ارتقا می‌دهد، اما به‌خوبی می‌داند که تنها راه مؤثر برای حفظ امتیازهای خود، بهبود کنش جمعی طبقات سرمایه‌دار در سراسر جهان است. این به‌معنای اقدام هماهنگ بر صفحۀ شطرنج ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک جهانی، به‌عنوان یک واحد، برای مقابله با انبوهی از منتقدان و مخالفان سرمایه‌داری است که همچنان بر مبارزۀ محلی علیه بازیگری با استراتژی یکپارچه اصرار دارند.
برای نشان دادن آن‌چه می‌گوییم: نمی‌توان با آفت‌کش‌ها و تراژنی‌های [کنسرن] بایر (Bayer) که تولید و کاربرد آن‌ها در کشاورزی از یک استراتژی جهانی پیروی می‌کند، با اعتراض‌های مجزا و نامرتبط، با تأثیر محلی و منطقه‌ای کم مبارزه کرد.
نشست داووس از ابتدا دقیقاً همین مأموریت را داشته است. تقویت تلاش‌های هماهنگ بین بازیگران مسلط سرمایه‌داری معاصر، اصلاح استراتژی‌ها و تاکتیک‌های مبارزۀ آن‌ها و رسیدن به اجماع در مورد تشخیص وضعیت و راه‌های ممکن برای رویارویی با چالش‌هایی که ایجاد می‌کند. همچنین برای نمایش قدرت، سران کشورها و دولت‌ها را از پنج قاره، صدها سیاستمدار، اقتصاددان، متخصص و شمار بی‌پایانی از وسایل ارتباط‌جمعی را فرا می‌خواند تا توافق‌نامه‌های امضاشده در آن شهر سوئیس را در سراسر جهان گسترش و منتشر کنند. انتظار می‌رود حدود ۲۷۰۰ رهبر سرمایه‌داری جهانی امسال در داووس شرکت کنند.
این نشست خواستار همکاری بین‌المللی در یک جهان پراکنده خواهد بود و این تأییدی است بر این امر که جهانی‌سازی لیبرال قدیمی دچار شکاف شده است و اینکه در واقع «دو جهانی‌سازی» یا زیرسیستم‌های اقتصادی بین‌المللی وجود دارد. یکی در جهان اقیانوس اطلس شمالی با بخش‌های فرعی آن در ژاپن، کرۀ جنوبی و استرالیا. و دیگری، از نظر اقتصادی قدرتمندتر، که مرکز آن در چین است و در سراسر آسیا متبلور می‌شود و از طریق «ابتکار کمربند و جاده» به رقمی می‌رسد که بین ۱۲۸ تا ۱۴۴ کشور (بسته به سال) سیاره در نوسان است.
در این چارچوب، کارشناسان و استراتژیست‌های داووس تلاش خواهند کرد تا در مورد چگونگی مواجهه با چالش‌های هم‌زمان ناشی از رشد کند اقتصادی، تورم، بحران انرژی و غذا و با صدای زیر، وضعیت بسیار جدی ژئوپلیتیک جهان که با نیروی غیرعادی در جنگ اوکراین نمودار می‌شود به توافق برسند. با آگاهی از اینکه مشروعیت سرمایه‌داری جهانی به‌طور فزاینده‌ای زیر سئوال می‌رود، بنیادگذار و مدیرعامل مجمع جهانی اقتصاد، کلاوس شواب (Klaus Schwab)، تقویت «روابط همکاری بین دولت‌ها و بخش خصوصی» را پیشنهاد می‌کند.
با این حال، در اوج همه‌گیری، شواب نیاز به «یک سرمایه‌داری شارژشده» را مطرح کرد، که در آن نقش دولت‌ها در بهبود چرخۀ اقتصادی به‌طور قابل‌توجهی برجسته می‌شد.
افزون بر این او از «سرمایه‌داری دولتی» صحبت کرد. اکنون به‌نظر می‌رسد که او رویکرد خود را ملایم کرده و نقش بازارها را که در زیر تعبیر «بخش خصوصی» پنهان شده است، ارزش‌گذاری مجدد کرده است. اما در هیچ موردی، نه قبل و نه اکنون، شواب و همکارانش کوچکترین قصدی برای دموکراتیزه کردن دولت‌های سرمایه‌داری یا کوششی، حتی اگر کمترین کوشش باشد، برای بازتوزیع ثروتی که در سال‌های اخیر، به‌ویژه پس از همه‌گیری و سپس جنگ اوکراین به‌طور مفتضحانه‌ای متمرکز شده است، نشان ندادند. داده‌های ارائه‌شده در گزارش‌های آکسفام ۲۰۲۳ دهشتناک است.
فقط در نظر بگیرید که «میلیاردرها در دو سال گذشته ثروتمندتر از ۲۳ سال پیش شدند؛ میلیاردرهای بخش مواد غذایی و انرژی ۴۵۳ میلیارد دلار نسبت به دو سال پیش بر ثروت خود افزودند، در حالی که ۲۶۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۲ در فقر شدید قرار گرفتند.»
برای داشتن یک تصویر ملموس دیگر، آکسفام آن را این‌گونه خلاصه می‌کند: «برای یک نفر متعلق به نیمی از فقیرترین جمعیت جهان ۱۱۲ سال طول می‌کشد تا درآمدی را به‌دست بیاورد که یکی از یک‌درصد از ثروتمندترین افراد در یک سال می‌تواند به‌دست بیاورد.»
سرانجام، گزارش جدید آکسفام فاش می‌کند که «یک‌درصد از ثروتمندترین‌ها تقریباً دوسوم کل ثروت جدید به ارزش ۴۲ تریلیون دلار را که از سال ۲۰۲۰ ایجاد شده است، تصاحب کرده است، و این تقریباً دوبرابر پول ۹۹درصد جمعیت پایین جهان است.»
در طول دهۀ گذشته، یک‌درصد از ثروتمندترین افراد حدود نیمی از کل ثروت جدید را تصاحب کرده‌اند؛ در حال حاضر یک‌سوم این ثروت را تصاحب کرده است. این دنیای ناعادلانه همان دنیایی است که داووس می‌خواهد آن را تثبیت کند.
نویسنده: آتیلیو بورون (Atilio Borón
منبع: کوبادباته (Cubadebate)
* آتیلیو بورون، اقتصاددان و روزنامه‌نگار آرژانتینی است.
مطلب اختصاصی برای صدای مردم
استفاده از مطلب با ذکرمنبع بلامانع است
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet
