شیلی، در پیچیده‌ترین گذرگاه
نویسنده: اِلسون کانسپسیون پِرِز
برگردان: جهان
هنگامی‌که میان راست شیلی و راست افراطی که زیربنایش در سال‌های دراز دیکتاتوری آگوستو پینوشه پی ریخته شد و در دوران به اصطلاح بازگشت به دموکراسی در قدرت ماند و یا بعد به‌آن بسیار نزدیک شد، و چپی که مشکلاتی را به نمایش می‌گذارد، اتحاد پدید می‌آید، می‌توان به جستجوی یافتن دلایلی بود که بتواند دست‌کم روشن کند که چرا تهیه یک قانون اساسی جدید برای جایگزینی قانون کنونی که از آن سال‌های سیاه فرازآمده و در آن همۀ هنجارها و حقوق ملت نقض شده‌اند، کاری چنین دشوار شده است.
گفتنش آسان اما فهمیدنش پیچیده است. نکته این‌جاست که قانون اساسی کنونی شیلی در سال ۱۹۸۰ یعنی ۴۳ سال پیش در بحبوحۀ دیکتاتوری تدوین و تصویب و هرچند با کوشش‌هایی بسیار، تغییراتی اندک در آن صورت گرفته است.
با روی کار آمدن رئیس جمهور گابریل بوریک، به عنوان نماینده اتحاد میان فرنته آمپلیو (Frente Amplio – جبهۀ وسیع – م) – یک ائتلاف چپ که در سال ۲۰۱۷ ایجاد شد – و حزب کمونیست، فراخوان برای پیش نویس یک ماگنا کارتای نوین (Magna Carta- منشور بزرگ – م) قوت گرفت.
این روند بسیار پیچیده بوده است و هنگامی که ۶۲ درصد از رای دهندگان با نخستین پیشنهاد قانون اساسی که در سپتامبر ۲۰۲۲ به همه پرسی گذاشته شد مخالفت کردند، با بزرگترین مانع برخورد کرد.
اکنون به نظر می‌رسد شبح حاصل از فرآیند پیشین و شکست نیروهای تحت رهبری رئیس جمهور کنونی، مسیر روشنی را برای برتری یافتن اندیشۀ راست و ماورای راست به هنگام تدوین پروژه جدید که در دسامبر آینده به همه پرسی گذاشته خواهد شد رقم می‌زند.
در چنین حالتی، اگر جناح راست بخواهد جنبه‌هایی را تحمیل کند که بخش‌هایی از جناح چپ با آن مخالف هستند، امکان دارد که مسیر پیچیده‌تر شود و این می‌تواند موجب شکست همه‌پرسی جدید در صندوق‌های رای گردد.
یکی از جنبه‌هایی که باید مورد توجه قرار داد این است که رئیس حزب جمهوری خواه، خوزه آنتونیو کاست، برنده کنونی گروه راست، همیشه با تغییر قانون اساسی مخالف بوده است. این بار، با این عنوان که «شیلی به آن نیازی ندارد».
در رأی گیری برای انتخاب ۵۱ عضو شورا که پیش نویس پروژه منشور بزرگ نوین را تدوین خواهند کرد، حزب جمهوری خواه ۴۳ درصد آرا را به دست آورد و ۲۳ عضو از ۵۱ عضو شورا را به خود اختصاص داد. علاوه بر این، ائتلاف محافظه‌کار شیلی سگورو ۱۱ عضو شورا را از آن خود کرد.
در دیگر سو، ائتلاف حامی دولت و اتحاد برای شیلی تنها توانست ۲۸ درصد آراء را به دست آوَرَد، یعنی تنها ۱۶ عضو شورا را خواهد داشت.
نشر: گرانما ارگان حزب کمونیست کوبا – ۱۸ مه ۲۰۲۳
برگردان: جهان – ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet
