علل کاهش تراز آب خزر
اول: دریاچه خزر با وسعت تقریبی ٣٧۵ هزار کیلومترمربع به عنوان بزرگترین حوضه آبی بسته جهان، یکی از منحصربهفردترین مناطق ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک جهان است که از گذشته تاکنون، زیستِ امپراتوریهای مختلف را در اطراف خود تجربه کرده است. این دریاچه با دارا بودن موقعیت جغرافیایی خاص، از نظر تأثیرهای آب و هوایی، حملونقل دریایی، صنعت گردشگری، صنایع وابسته به شیلات و کشاورزی و دارا بودن منابع مهم ذخایر هیدروکربنی (منابع نفت و گاز) برای ۵ کشور ساحلیاش از جنبههای اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و امنیتی دارای اهمیتی استراتژیک است.
به گزارش آرمان ملی آنلاین، محمد حسین شیخ محمدی، پژوهشگر محیط زیست نوشت: تغییرات آب و هوایی، نوسانات سطح آب دریاچه، آلودگی ناشی از بهرهبرداری نفت و گاز، آلودگی ناشی از منابع خشکی مانند فاضلابهای شهری و صنعتی، پروژههای انتقال آب، آبشیرینکنها و صید بیرویه، مهمترین مخاطرات و چالشهای زیستمحیطی در دریاچه خزر هستند که با اختلال و کاهش در حملونقل دریایی، صنعت گردشگری، منابع غذایی و… تأثیرات جدی روی اقتصاد منطقه، محیطزیست منطقه و معیشت مردم ایجاد میکنند.
دوم: طبیعت رژیم دریاچه خزر تابع تأثیر تبادلات اقلیمی و رودخانههای ورودی (مانند ولگا، اورال، کورا، اترک، سفیدرود، سولاک، سمور و گرگانرود) است. تراز آب دریاچه خزر در طول سالهای مختلف همواره در حال تغییر بوده است، نوساناتی که اقتصاد ایران و کشورهای حاشیه دریاچه را تحت تأثیر خود قرار میدهد. اخیراً خبرهای نگرانکنندهای در مورد کاهش سطح آب این دریاچه به چشم میخورد که میتواند پیامدهای جدی برای محیطزیست (خشک شدن ذخایر آبی وابسته به دریاچه خزر مانند تالابها و خلیجها) و اقتصاد منطقه (اختلال در روند فعالیت بنادر و دریانوردی، ایجاد چالش در زیرساختهای حیاتی و رکود صنایع شیلات) ایجاد کند. نوساناتی که تداوم آن بحرانهای امنیتی ملی و منطقهای را در پی خواهد داشت.
سوم: دو دیدگاه با نگاه عامل انسانی و عامل اقلیمی در خصوص کاهش تراز آب دریاچه خزر وجود دارد. گروه اول معتقد به نقش روسیه در کاهش تراز آب دریاچه خزرند و مدعی عدم تأمین حقابه خزر توسط این کشور شدهاند. برای ادعای دست داشتن روسیه در کاهش تراز آب دریاچه خزر، دلایل، مستندات علمی و شواهد قابلاعتماد تا این لحظه ارائه نشده است. نباید فراموش کنیم که بستن احتمالی رود ولگا توسط روسیه برای کشور روسیه هم چالشهای اقتصادی و اکولوژیکی همراه خواهد داشت. تغییر اقلیم، مهمترین بحران پیش روی همه جهانیان است که تهدیدی جدی برای تعادل جهانی محسوب میشود.
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet