چایکاران همچنان در انتظار نیم نگاه دولت

به تازگی برخی از اخبار حکایت از واردات یک‌صدتن چای دارند که در این شرایط اقتصادی و علی رغم تمام حمایت‌های شفاهی دولت از چایکار صورت گرفته که باعث نگرانی بسیاری از فعالان در این صنعت شده است. حالا سوال اصلی این است که چرا هنوز چایکاران در رده‌های آخر حمایت‌های اسمی دولت قرار گرفته و نمی‌توانند با امیدبه آینده شغلی و حرفه‌ای خود در این زمینه نفس راحتی بکشند…

تقریبا از اواسط دهه هفتاد شمسی بود که سخن از حمایت چایکاران به میان آمد و گروهی از مسئولان در این زمینه سخنرانی‌هایی تند نسبت به سیاست‌های اقتصادی دولت وقت در این صنعت داشتند و کارگروه‌های مختلف ، هیات‌های گوناگونی راهی زمین‌ها و اتحادیه های تولید کنندگان شد که در نهایت همه به این نتیجه رسیدند باید این صنعت به کلی مورد حمایت دولت و مجلس قرار گیرد، اما از آن پس تا کنون هنوز اما و اگرهای متفاوت و زیادی در صنعت چای کشورمان باقی است و هرچند وقت یک‌بار مسئله ساز می‌شود.
به تازگی برخی از اخبار حکایت از واردات یک‌صدتن چای دارند که در این شرایط اقتصادی و علی رغم تمام حمایت‌های شفاهی دولت از چایکار صورت گرفته که باعث نگرانی بسیاری از فعالان در این صنعت شده است. حالا سوال اصلی این است که چرا هنوز چایکاران در رده‌های آخر حمایت‌های اسمی دولت قرار گرفته و نمی‌توانند با امیدبه آینده شغلی و حرفه‌ای خود در این زمینه نفس راحتی بکشند.
در این زمینه ابوذر ندیمی نماینده مردم لاهیجان و سیاهکل در مجلس شورای اسلامی که یکی از دغدغه‌های اصلی وی صنعت چای کشورمان است در وب‌سایت رسمی خود آورده: از همان ابتدا مجلس و نمایندگان به برخی از سیاست‌های دولت مبنی بر واردات چای انتقاد داشتند و وارد عمل شدند تا جایی که حتی دستور به لغو مجوزهای واردات رسید اما همان‌طور که می دانید حجم بسیار بالایی از این کالا چه به صورت رسمی و چه به صورت غیر رسمی وارد بازار مصرف کشورمان شده است و این سوال را در ذهن اکثر نمایندگان و فعالان عرصه چای کشور ایجاد کرده است که با توجه به شرایط کنونی اقتصاد و نرخ ارز درایران چه توجیهی برای واردات این حجم چای وجود داشته است.
نتایج تحقیق و تفحص در هیات رئیسه
ندیمی به بحث کاهش حاشیه سود چایکاران به دلیل همین تصمیم‌های غیر اصولی اشاره می‌کند و می‌گوید: سیاست‌های متفاوت دولت تاکنون باعث شده که بسیاری از چایکاران مزارع خود را رها کنند یا اینکه از برداشت محصولات خود چشم پوشی کنند درحالی که چای ایرانی همواره در بازارهای بین المللی خریداران بسیاری داشته و طالب آن هستند.این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه به بحث خشکسالی و تاثیر آن بر روند تولید چای نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید ایران مدتی است درگیر مسئله طبیعی خشکسالی شده و متاسفانه زیان بسیاری در صنایع کشاورزی کشورمان وارد شده است از این رو نه تنها باید برای جلوگیری از این امر گام موثری با تغییر نظام آبیاری یا حتی الگوی کشت داشته باشیم که باید در باره حمایت‌های اینچنینی مثل جلوگیری از واردات بدون دلیل و بی رویه نیز گام برداریم که تشکیل گروه تحقیق و تفحص مجلس جزو راهکارهای آن بوده است .
نماینده مردم لاهیجان و سیاهکل درباره نتایج تحقیق و تفحص مجلس از سازمان چای ایران نیز می‌گوید: این گزارش کامل شده و تقدیم هیات رئیسه مجلس شده است و امیدواریم قبل از بررسی های مربوط به بودجه سال ۱۳۹۴ کشورمان در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار گیرد تا بتوانیم سیاست های مناسب و دقیقی در این زمینه داشته باشیم.ندیمی با اشاره به حجم بالای قاچاق این کالا در کشورمان تصریح می‌کند اگر بررسی کنیم درخواهیم یافت که بسیاری از محصولات خارجی چای در ایران مربوط به قاچاق این کالا به‌خصوص از کشورهای سریلانکا و هندوستان است که اگر بتوانیم ذائقه مردم و بازار را از این محصولات که بعضا درباره سلامت و کیفیت آنها نیز سوال‌هایی مطرح شده است موفق عمل کنیم خود به‌خود توانسته ایم درباره آینده صنعت چای گام موثری برداریم که در این زمینه مشغول بررسی و پیگیری هستیم. این درحالی است که درباره مطالبات چایکاران در این صنعت نیز گام‌های موثری برداشته شده و توانستیم حمایت های قانونی خود را از این فعالان بازار داشته باشیم. از سوی دیگر ایرج هوسمی رئیس اتحادیه چایکاران شمال به وجود برخی رانت‌ها در این زمینه اشاره می‌کند و می افزاید: متاسفانه هنوز نتوانسته ایم علی رغم تمام تلاش‌های مقامات و مسئولان صنعت چای کشورمان در این زمینه گام موثری برداریم و بازار مملو از چای‌های وارداتی است این درحالی است که حجم عمده‌ای از شاغلان این صنعت درحال ترک کسب و کارشان هستند و برخی از کارخانه‌ها که نمی‌توانند فعالیت تجاری خود را توجیه کنند کارشان را ترک کرده‌اند.
حمایت‌های سال آینده
وی در پاسخ به اینکه از میزان مصرفی داخلی چای چه میزان تولید داخل و چه میزان وارداتی است، می‌گوید به طور متوسط ۱۳۵ تا ۱۵۰ هزار تن نیاز داخلی چای است که از این رقم تنها ۱۰ تا ۱۵ هزار تن در داخل تولید می شود. این در حالی است که سابقه تولید ۷۵ هزار تن چای خشک در کشور وجود داشته است. اما در سال‌های گذشته به دلیل بی توجهی به تولید داخلی چای بسیاری از باغات رها شد.
به گفته هوسمی در حال حاضر حداکثر ۱۵ هزار تن چای خشک در داخل تولید می شود و بقیه نیاز کشور از طریق واردات تامین می شود که بخشی از آن به شکل قانونی و بخش دیگر به شکل غیر قانونی وارد می شود.هوسمی درباره قیمت چای ایرانی و چای خارجی گفت: بخش زیادی از چای خارجی کیفیت مطلوبی ندارد اما قیمت آن چند برابر چای داخلی است و به دلیل تبلیغاتی که برای چای خارجی می‌شود و اینکه بسته بندی های زیبا‌تری دارد مصرف کنندگان بیشتر از چای خارجی استقبال می کنند. این در حالی است که چای‌های ایرانی مرغوب تر هستند و کیفیت بهتری دارند.
وی اضافه کرد: چای خارجی حدودا کیلویی ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان و چای ایرانی ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان است. رئیس اتحادیه چایکاران شمال با تاکید بر حمایت‌های بیشتر، از این صنعت کشورمان درباره تسهیلات سال آینده به چایکاران نیز می‌گوید سال گذشته تسهیلاتی برای این کار در نظر گرفته نشد اما به گفته مسئولان سازمان چای به احتمال زیاد تا ۱۰ روز آینده دولت تسهیلاتی را برای به زراعی باغات اختصاص می دهد که البته هنوز میزان دقیق آن مشخص نیست.
روزنامه کانون