جلوگیری از فساد با دسترسی آزاد به اطلاعات
دسترسی به اطلاعات جزو حقوق شهروندی محسوب می‌شود و از ابزار و وسایل مردمسالاری است و این امر خود می‌تواند از فساد و شایعه در کشور جلوگیری کند. همچنین می‌تواند به این موضوع نیز کمک کند که تولید محتوا و ارائه آن به مردم با سرعت هر چه بیشتری صورت پذیرد…
دسترسی آزاد به اطلاعات مصوبه مجلس است و به نوعی تمامی دستگاه‌های عمومی و دولتی را موظف می‌کند که اطلاعات عمومی و نه محرمانه‌ای را که در دستگاه و سازمان خود تولید می‌کنند در اختیار همگان قرار دهند. در واقع به منظور استفاده تمامی شهروندان از اطلاعات، در بستر شبکه ملی اطلاعات، سامانه‌ای تحت عنوان سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات نهاد‌های دولتی از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات راه‌اندازی شده است که می‌توان مزایای زیادی را برای آن برشمرد. دسترسی آزاد به اطلاعات به شفافیت عملکرد و امور نهاد‌های حکومتی کمک می‌کند و امکان و فرصت نظارت را به مردم و رسانه‌ها می‌دهد. دسترسی به اطلاعات جزو حقوق شهروندی محسوب می‌شود و از ابزار و وسایل مردمسالاری است و این امر خود می‌تواند از فساد و شایعه در کشور جلوگیری کند. همچنین می‌تواند به این موضوع نیز کمک کند که تولید محتوا و ارائه آن به مردم با سرعت هر چه بیشتری صورت پذیرد. در ضمن راه‌اندازی سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات در نهایت رابطه بین مردم و حاکمیت را شفاف می‌سازد و رانت‌های اطلاعاتی را که بعضا برخی از افراد از آن سوءاستفاده می‌کردند و یکی از اشکال فساد در کشور ما تلقی می‌شود از بین می‌برد.
باید به سمتی حرکت شود که تمامی دستگاه‌ها و ارگان‌ها تمامی اطلاعات خود را در این سامانه قرار دهند و حداکثر استفاده از این سامانه صورت گیرد. در واقع تنها اطلاعات امنیتی است که در دسترس همگان قرار نمی‌گیرد و سایر اطلاعات باید به صورت یکسان در اختیار همه قرار گیرد و هیچ‌رانتی در این بین وجود نداشته باشد. به گفته وزیر ارتباطات راه‌اندازی سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات می‌تواند حرکتی به سمت دموکراسی باشد. در این بین علاوه بر دولت، مردمی که در جریان این اطلاعات قرار می‌گیرند و از آن استفاده می‌کنند باید به وظایف و مسئولیت‌های خود آگاه و آشنا باشند. اگر این نوع فرهنگسازی در دستگاه‌های دولتی ما برای مردم ایجاد شود، قطعا گام بسیار بزرگی برداشته شده است. علاوه بر این، رانت اطلاعاتی خود می‌تواند باعث تبعیض شود، تنها یک عده خاص از جریان آزاد اطلاعات بهره خواهند برد و فقط مزایای آن شامل حال آنها خواهد شد. اما اگر تمامی افراد به صورت یکسان از یک نوع اطلاعات برخوردار شوند، به نوعی عدالت برقرار می‌شود و تبعیض بین افراد رفع خواهد شد. قطعا، قرار گرفتن اطلاعاتی یکسان در اختیار همه مردم و به ویژه بخش خصوصی همچنین می‌تواند از اشکال مختلف فساد نیز در کشور جلوگیری کند. یکی دیگر از مزایایی که می‌توان برای این سامانه نام برد این است که راه‌اندازی چنین سامانه‌ای در نهایت موجبات رضایتمندی مردم را فراهم خواهد آورد. در واقع هرچه استفاده از اطلاعات صحیح‌تر باشد، مردم نیز رضایت بیشتری خواهند داشت. در این بین هم، توجه به این نکته ضروری است که دستگاه‌های مختلف برای اینکه دچار گرفتاری و مشکلات کمتری شوند، باید به سمتی حرکت کنند که اطلاعات بیشتر و شفاف‌تری در اختیار همه مردم قرار دهند.
آرمان- عباس آرگون
