تجمع در «آذر»، امید در «دی»
یک هفته پس از گزارش «اعتماد»؛ فعالان کارگری نیشکر هفت‌تپه از وضعیت کنونی شرکت می‌گویند:دی ماه در هفت‌تپه با امید آغاز شده است، کارگران آغاز تغییر را احساس کرده‌اند و امید دارند که این‌بار داستانی که آغاز شده بی‌پایان نماند….
«خواهرم یک وقت نترسید! از ترس اخراج صورت‌های‌مان را پوشانده‌ایم. ۵ ماه است حقوق‌مان را نداده‌اند. شما می‌دانید نداری یعنی چه؟» حالا دیگر چفیه‌ها از دور صورت‌های‌شان باز شده است، آن اجتماع گسترده در میانه محوطه کارخانه پراکنده شده؛ بخشی دارند نی می‌برند، بعضی‌ها برگشته‌اند سراغ سمپاشی و آبیاری، یک سری ماشین‌های حمل نیشکر را روشن کرده‌اند و دیگران در بخش اداری و پای دستگاه‌های کارخانه مشغول به کارند. آذر دیگر به آخر رسیده، اعتراض گسترده کارگران شرکت نیشکر هفت‌تپه با قول و وعده‌های کارفرما و آغاز برخی از تغییرات پایان یافته و حالا بیشتر از یک هفته است که باز کارخانه کارش را از سر گرفته. یکی از مدیران اصلی شرکت به خواسته کارگران کنار گذاشته شد، روند پرداخت حقوق ماه شهریور رو به پایان است و فعالان کارگری می‌گویند که حالا فرصت مهیا است که تشکل رسمی کارگری شرکت شکل بگیرد، تشکلی که به عقیده آنها هم صدای کارگران را به موقع به گوش کارفرما می‌رساند و هم شرکت را از بروز تعطیلی‌های پیاپی می‌رهاند. ١٠ روز پس از حضور «اعتماد» برای پوشش اعتراض کارگران نیشکر هفت‌تپه و پس از انتشار خبر توافق کارگران و مدیران شرکت، حالا فعالان کارگری می‌گویند که شرایط آرام است و امیدوارند در این آرامش تغییرات را پیش ببرند.
یکی از فعالان کارگری شرکت هفت‌تپه که سرانجام حقوق شهریور ماهش را دریافت کرده، می‌گوید که تغییرات در این شرکت آرام آرام آغاز شده است و قرار است در همین هفته نشستی با قائم‌مقام جدید مدیرعامل هفت‌تپه داشته باشند تا در مورد درخواست‌ها و مطالبات کارگران صحبت کنند: «شب چهارشنبه که جلسه گذاشتیم و از روز بعد بچه‌ها سر کار برگشتند بخشی از مطالبات را مطرح کرده بودیم، یکی از مهم‌ترین‌شان مشخص شدن تکلیف قراردادها بود. حالا بازرس اداره کار در حال بررسی این قراردادها است و تا الان به این نتیجه رسیده‌اند که نحوه تنظیم قراردادها مطابق با قانون کار نبوده است. در بسیاری موارد اصلا قراردادی هم وجود ندارد و نیروهای روزمزد امنیت شغلی نداشتند. برطبق مصوبه شورای عالی کار کسی که بیشتر از یک سال سابقه کار دارد باید سنوات بگیرد و این سنوات به بخشی از کارگران شرکت پرداخت نشده. تغییرات در شرکت قطعی است و خیلی دوست داریم که این تغییرات زودتر به سرانجام برسد و بخشی از مدیران دیگری هم که در لیست تعویض هستند، جایگزین شوند چون واقعا برخی‌ها در حق بچه‌ها ظلم کردند. » می‌گوید که این‌بار گفته‌اند که مطالبات کارگران هفت‌تپه در شورای تامین استان در حال بررسی است، باور نمی‌کرده که حقیقتا تغییری در پی باشد: «فکر کردیم مثل وعده‌های سرخرمن قبلی است. اما بررسی‌ها دارد انجام می‌شود.»
تغییر جانشین مدیرعامل یکی از نخستین تغییرات به وجود آمده در شرکت هفت تپه و از مطالبات اصلی کارگران بود. حالا برادر مدیرعامل این شرکت به عنوان نماینده هیات‌مدیره در هفت تپه حاضر است و قرار است بر کارها نظارت داشته باشد و مطالبات کارگران را بشنود: «هیات‌مدیره شرکت همه تهران هستند و فقط قائم‌مقام مدیرعامل اینجا بود. یک گله‌ای که داشتیم همین بود، اینکه مدیران شرکت باید بالای سر کار باشند نه اینکه یک نفر را که مدیریت بلد نیست بگذارند بالای سر کار و بروند. ما بارها با قائم‌مقام قبلی شرکت دعوا کردیم اما اگر اعضای هیات‌مدیره بیایند می‌توانند از نزدیک ببینند که شرایط تولید چیست و کارگران در چه وضعیتی قرار دارند.»
یکی از مواردی که د ر شرکت هفت‌تپه منجر به اعتراض گسترده کارگران شد، تعهدی بود که بازنشستگان باید به شرکت می‌دادند، تعهدی مبنی بر اینکه تا ١۶ ماه پس از بازنشستگی ادعایی برای دریافت سنوات خود نداشته باشند. در زمان تجمع، کارگران می‌گفتند که در صورت امضا نکردن این تعهد جریان بازنشستگی‌شان با مشکل روبه‌رو می‌شد. حالا که فرصتی پیش آمده تا مطالبات به گوش صاحبان شرکت برسد قرار است تکلیف این تعهدنامه غیرمعمول هم روشن شود: «از نظر حقوقی گرفتن این تعهدنامه یعنی اینکه شما تعهد بده که من این حق قانونی‌ام را نمی‌خواهم. به خود آقای اسدبیگی، مدیرعامل شرکت که به اینجا آمده بود گفتیم که این تعهدنامه غیرقانونی است و باید برداشته شود، در جلسه‌ای که قرار است این هفته داشته باشیم هم حتما این موضوع را مطرح می‌کنیم.» حالا که اعتراض به پایان رسیده و کارگران و کارفرمایان قرار است سر میز گفت‌وگو بنشینند از نظر او یک فرصت طلایی پیش آمده تا نقش مهم سندیکای کارگری در آرامش وضعیت شرکت خودش را نشان دهد. سندیکایی که به گفته این فعال کارگری نقش مهمی در حفظ امنیت خود شرکت هفت‌تپه دارد: «الان شرایط خیلی برای شکل‌گیری تشکل کارگری خوب است. چیزی که شورای تامین، هیات‌مدیره و کارگران برای‌شان مسلم شده این است که تنها گروهی که می‌تواند هم امنیت شرکت را تامین کند و هم به خواسته‌های کارگران رسیدگی کند همین سندیکا است. بچه‌ها به دلیل همین اعتمادی که به ما دارند سر کار برگشتند. الان دوره طلایی است و وقت رسیدن به خواسته‌ها و در مرکز آن هم تامین امنیت شغلی کارگران به خصوص کارگران روزمزد که تا قبل از این گاهی به صورت گروهی اخراج می‌شدند، وقتی قرارداد به میان بیاید دیگر به این راحتی نمی‌توانند کارگران را اخراج کنند. همان روزهای تجمع دیدید که کارگران زیادی با صورت‌های بسته و از ترس اخراج به شرکت آمده بودند. حالا اگر دوباره تشریف بیاورید می‌بینید که فضا خیلی شاداب‌تر از قبل است، فضای امنیتی دیگر نیست، کسی تعلیق نشده، با کسی برخورد نکردند و پرونده قضایی تشکیل نشده. همه سر کار هستند و خوشبختانه کسی مشکلی ندارد.»
شروع ناقصی بود اما شروع بود
«در روند کل مطالبات فعلا توافق انجام شده و فعلا اجرایی صورت نگرفته.» یکی دیگر از فعالان کارگری نیشکر هفت‌تپه هنوز با اندکی تردید به تغییرات وعده‌داده‌شده در شرکت می‌نگرد. می‌گوید که پس از اعتراض اصلی و با شروع روند پرداخت معوقات یک اعتراض کوچک دیگر هم در شرکت شده است که به گفته او به دلیل اعتراض به یکی از پیمانکاران بوده است. روند پرداخت‌ها هرچند آغاز شده اما او می‌گوید: «قرار بود در هفته‌ای که گذشت حقوق ماه شهریور همه کارکنان پرداخت شود. ٩٠ درصد این حقوق را گرفتند اما هنوز ١٠ درصد بچه‌ها از جمله خود من حقوق‌مان را دریافت نکرده‌ایم. این گام اول توافق را نتوانستند به صورت کامل اجرا کنند و بخشی از کارگران ناراضی هستند در حالی که از ابتدای این هفته قرار است شرکت شروع به پرداخت حقوق ماه مهر کند.» او می‌گوید هرچند گام اول بد برداشته شده اما به هر حال خودش یک شروع است، شروع برآورده شدن مطالبات. امید او هم به جلسه‌ای است که قرار است این هفته با قائم‌مقام جدید مدیرعامل شرکت برگزار شود و فعالان کارگری در آن حضور خواهند داشت: «روند مطالبات در این جلسه با حضرات مطرح خواهد شد. قرار است این مطالبات را اولویت‌بندی کنیم و بعد نتایج جلسه را به سایر کارکنان ابلاغ کنیم. فعلا قائم‌مقام قبلی شرکت که حضورش دردسرساز شده بود رفته، حالا باید ببینیم چه می‌شود. این شرکت ۴ هزار نفر کارگر و کارمند دارد. چنین ساختاری یک مدیریت اداری بسیار قوی می‌طلبد. باید نظام کاری مشخص باشد، باید نحوه ارتقای شغلی کارگران مشخص باشد برای همین حرف ما این است که باید یک مدیر کارکشته در راس کار بنشیند. مدیریت قبلی تصورش این بود که شرکت خصوصی یعنی هرچه ما می‌گوییم، ما می‌گفتیم خصوصی معنایش حرف تو نیست، معنایش این است که هرچه قانون بگوید. حالا در این حد را از ما پذیرفته‌اند و باید بنشینیم و گفت‌وگو کنیم تا ببینیم چه می‌شود.» می‌گوید که وجود تشکل کارگری یکی از وعده‌های اصلی کارفرما بوده است: «ما کاملا برای ایجاد سندیکا آماده هستیم و رییس شرکت هم گفت هرچه شما بگویید. گفته‌اند این تشکل را تشکیل بدهید، تشکلی که بر اساس انتخاب و نظر کارگران باشد. خودمان هم برای تشکیل این تشکل باید نقاط ضعف‌مان را برطرف کنیم، تفکراتی در خودمان هم تغییر کند و بعد مشغول به کار‌شویم.»
زهرا چوپانکاره – اعتماد: شماره ۳۹۸۲ | شنبه ۲ دی۱۳۹۶
