۴۸هزار مرگ بر اثرآلودگی
دیروز هوای تهران در مرز سالم و ناسالم قرار داشت، اما پیش‌بینی می‌شود بعد از نفس کوتاهی که تهران کشید بار دیگر آلودگی زمستانی به سراغ پایتخت بیاید. این در حالی است که جز تهران چندین شهر دیگر نیز درگیر آلودگی هوا هستند. آلودگی هوا منجر به بیماری‌های زیادی در بین افراد می‌شود و سالانه تعداد قابل توجهی از شهروندان را به کام مرگ می‌کشاند. سرپرست گروه سلامت هوای مرکز محیط و کار وزارت بهداشت می‌گوید آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در تهران در سال ۹۵ نهایی شده است. بر اساس محاسبات صورت گرفته در سال گذشته، ۴۸۱۰ مرگ منتسب به آلودگی هوا در تهران ثبت شده است.
آلودگی هوا بیش از هر آلودگی دیگری جان انسان‌ها را گرفته است. پس از آن آلودگی آب دومین عامل مرگ و میر است و در جایگاه سوم آلودگی محل کار جان هشتصد‌هزار نفر را گرفته است. در سال ۲۰۱۵، ۹میلیون نفر در جهان به دلیل بیماری‌های غیرعفونی ناشی از آلودگی هوا مثل بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و سرطان ریه جان خود را از دست داده‌اند که تقریبا ۹۲درصد این مرگ‌ها در کشورهای کم‌درآمد یا با درآمد متوسط و کشورهایی که دارای جهش اقتصادی مانند هند بوده‌اند، رخ داده است. در میان کشورهای جهان، برونئی، سوئد و فنلاند کمترین میزان مرگ ناشی از آلودگی و بنگلادش، سومالی و چاد بالاترین میزان آلودگی را دارند. در آمریکا ۱۵۵هزار مورد (۸/۵درصد)، در بریتانیا پنجاه‌هزار مورد (هشت‌درصد) و در ایران ۴۸هزار مورد مرگ (۵/۱۲درصد) ناشی از آلودگی است. این در حالی است که طی روزهای اخیر وضعیت آلودگی هوا در کشور به مرحله هشدار رسیده است، مساله‌ای بغرنجی که از مدت‌ها پیش تاکنون نقل محافل شده و مردم را به خود درگیر کرده است. آن چنان که مدارس تعطیل شده و عده‌ای از شهروندان به علت تنگی نفس ناشی از آلودگی هوا به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند. با وجود این، تاکنون صاحبنظران به راهکارهای مقطعی واکنش نشان داده و آنها را نقد کرده اند، چرا که سیاستگذاری مناسبی در این زمینه اتفاق نیفتاده و همچنان مقابله با معضل آلودگی هوا در پیچ و خم‌های غیرکارآمد قرار دارد. آبان امسال رئیس کارگروه سلامت هوای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از مرگ چهار‌هزار و ۸۱۰ نفر از ساکنان تهران براثر آلودگی هوا در سال ۹۵ خبر داد. عباس شاهسونی ادامه داد: بر اساس آخرین گزارش بین‌المللی بهداشت جهانی، ۲۳درصد از مرگ‌ها منتسب به عوامل محیطی هستند که مهم‌ترین آن آلودگی هوا محسوب می‌شود. او با بیان اینکه بر اساس مصوبه هیات وزیران در سال ۹۳ ما موظف به اندازه‌گیری داده‌های آلودگی هوا و ارائه آن شده‌ایم، تصریح کرد: بنا بر اندازه‌گیری انجام‌شده در سال ۹۴، غلظت ذرات آلاینده در ۲۵ شهر کشور برابر با ۷/۳۱ میکروگرم در متر مکعب بوده که با وجود کاهش نسبی، نسبت به سال‌های قبل اما سه برابر از آمار جهانی بیشتر است. به گزارش تسنیم، شاهسونی توضیح داد: بر اساس این اندازه‌گیری غلظت آلودگی هوا در ۲۵ شهر با جمعیت ۳۰میلیون نفر مورد تحلیل قرار گرفت که طی سال ۹۴، ۱۲هزار و ۷۹۸ نفر بر اثر ذرات معلق و آلودگی هوا جان خود را از دست داده‌اند.
تهدید کلانترى علیه آلوده کننده‌های هوا
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: از این پس افشاگری هاى محیط زیست آغاز می‌شود. عیسى کلانترى در جلسه کارگروه مقابله با آلودگى هواى کلانشهرها بیان کرد: مملکت نوکر صنعت است یا صنعت در خدمت مردم؟ او ادامه داد: هیچ چیز پنهانى نداریم، سلامت، امنیت زیست محیط و حقوق نسل هاى بعد، قابل چشم پوشى نیست. به گزارش خبرآنلاین، کلانتری عنوان کرد: حاکمیت تکلیف خود را با زیاده خواهى هاى صنعت روشن کند.
سلول‌های مدافع، علیه بدن
استاد ژنتیک پزشکی گفت که وقتی ذرات زیر ۵/۲ پی. ام وارد خون می‌شوند به همه ارگان‌های بدن دسترسی پیدا می‌کنند و بستگی دارد، کدام موضع را مورد هدف قرار دهند. قاسم آهنگری با اشاره به نیاز بدن به تهویه روزانه حدود ۹هزار لیتر هوای پاک، تصریح می‌کند: این تهویه ریوی و انتقال گازها وقتی به این راحتی در ریه صورت می‌گیرد، به همین نسبت گازهای آلاینده هوا از طریق مجاری تنفسی وارد ریه و بعد وارد خون می‌شوند. اثرگذاری این آلاینده‌ها نیز حاد است و علائمی مانند آبریزش بینی و آلرژی شدید به دنبال دارد. او با اشاره به بررسی‌هایی که در آمریکا در زمینه عوارض تنفس آلاینده‌های هوا انجام شده بود، بیان می‌کند: در این بررسی که در نواحی بسیار آلوده انجام شد، به این نتیجه رسیدیم که برخی ژن‌ها افزایش بیان داشتند. عوارض این آلاینده‌ها در فاز دوم به ساختار آلاینده‌های بنزنی و آروماتیک بازمی‌گردد. آرومات‌ها تمایل دارند به گیرنده‌ها متصل شوند و موادی که روی این گیرنده‌های اختصاصی اثرگذار هستند را تقلید کنند. آهنگری ادامه داد: این کار باعث اختلال در کار سلول‌ها می‌شود و بر مغز استخوان اثرگذار هستند و می‌توانند در بروز سرطان خون موثر باشند. در فاز بلندمدت‌تر نیز باعث ایجاد بیماری‌های اعصاب و روان و ام. اس شوند. به گزارش ایسنا، این استاد تمام ژنتیک پزشکی ادامه داد: سلول‌هایی که وظیفه آنها دفاع از عوامل خارجی در بدن است، علیه بدن برانگیخته می‌شوند. در سمپوزیومی در آمریکا اعلام شد چون میزان تبخیر آرومات‌ها در حواشی پمپ بنزین‌ها و بزرگراه‌ها زیاد است، بیماری‌هایی مثل ای. ال. اس و اتیسم شیوع بیشتری دارد.
با تعطیلی مدارس و ادارات مشکل حل نمی‌شود
نماینده مردم تهران در مجلس درباره آلودگی هوا در گفت‌وگو با «آرمان» می‌گوید: حق طبیعی و حداقل مطالبات مردم داشتن آب و هوای سالم است. متاسفانه اکنون در کشور ما در برخی از شهرهای بزرگ صنعتی به دلیل اینکه مسائل زیست‌محیطی رعایت نشده و بنزین‌ها و خودروها استاندارد نیستند، آلودگی هوا ایجاد شده است. محمد قمی ادامه می‌دهد: این آلودگی هوا هم برای سلامت مردم و هم برای سلامت اجتماع بسیار مضرر است. در واقع آلودگی هوا منشأ بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی و ریوی است که شدیدا متاثر از آلودگی هوا هستند. او بیان می‌کند: عوامل بسیاری در آلودگی هوا دخیل هستند. برای مثال گازهای گلخانه‌ای و گازهای ناشی از دود اتومبیل‌هایی که در سطح شهر تهران تردد می‌کنند، موجب آلودگی هوا می‌شوند. این نماینده مردم تهران در مجلس عنوان می‌کند: باید دولت مخالفت خود را اعلام و به اصلاح منشأهای آلودگی هوا بپردازد. او ادامه می‌دهد: اگر بگوییم نمی‌شود برای آلودگی هوا کاری کرد، مشکل حل نخواهد شد، آن چنان که چندین سآرمان – نگین باقریآرمان – نگین باقریال معضل آلودگی هوا دامن گیر مردم شده است. قمی می‌افزاید: بالاخره باید از یک جایی شروع کنیم و جلساتی گذاشته شود که برای جلوگیری از آلودگی هوا، خروجی و نتیجه داشته باشد، نه اینکه فقط مدارس و ادارات را تعطیل کنیم. او اظهار می‌کند: باید از تجاربی که در این زمینه در دنیا وجود دارد، استفاده کنیم و مانع انجام بسیاری از کارها شویم. این نماینده مردم تهران در مجلس اضافه می‌کند: جان انسان‌ها ارزش دارد. باید فکری کنیم که مردم در اثر آلودگی هوا دچار مشکل نشده و خسارتی به جامعه وارد نشود. قمی توضیح می‌دهد: از این رو باید دولت، مجلس و قوه قضائیه تصمیمات مشخصی بگیرند و از نظرات کارشناسان استفاده کنند تا به آلودگی هوا افزوده نشود و با هوای سالم در تهران و کلانشهرها رو به رو شویم.
آرمان – نگین باقری
