قیمت واقعی دلار چقدر است؟
به طور جداگانه، چهار سال را پایه قرار دادم و چهار بار نرخ دلار را برای پایان سال ۱۳۹۶ با استفاده از قیمت دلار در پایان هر کدام از این سال‌های پایه محاسبه کردم.
نرخ برابری ارز طی سال‌ها و به خصوص ماه‌های اخیر دچار تلاطمات شدیدی شده است. بسیاری از پارامترهایی که تقاضای ارز را افزایش می‌دهند به شدت در حال افزایشند در حالی که مقامات بانک مرکزی بر برخورداری کشور از ذخایر کافی ارزی تاکید می‌کنند و نواسانات بازار ارز را روانی و غیر بنیادی می‌دانند.
با توجه به گفته‌های ضد و نقیض مقامات مسوول، به نظرم رسید تا با مراجعه به نظریه‌های اقتصادی و معادلات ریاضی، نرخ ارز را محاسبه کنم و ببینم معادلات چه نرخی را برای ارز پیشنهاد می‌کنند. از مهم‌ترین این معادله‌ها، معادله برابری قدرت خرید (Purchasing Power Parity) است. از فرمول دینامیک تعیین نرخ ارز برای این محاسبه استفاده کردم. این معادله نرخ ارز را در یک سال پایه قرار داده و سپس نرخ ارز را برای سال‌های آتی با استفاده از تورم دو کشور محاسبه می‌کند.
به طور جداگانه، چهار سال را پایه قرار دادم و چهار بار نرخ دلار را برای پایان سال ۱۳۹۶ با استفاده از قیمت دلار در پایان هر کدام از این سال‌های پایه محاسبه کردم.
سال‌های پایه عبارتند از ۱۳۷۳ (هر دلار ۲۶۳ تومان)، ۱۳۷۴ (هر دلار ۴۰۳ تومان)، ۱۳۸۱ (هر دلار ۸۰۰ تومان)٬ و ۱۳۹۱ (هر دلار ۳۲۰۰ تومان).
متناظر با هر سال پایه، یک نرخ ارز برای پایان سال ۱۳۹۶ تخمین زده شده است. این نرخ‌ها به ترتیب عبارتند از ۷۱۴۱ تومان، ۷۵۲۵ تومان، ۵۹۰۷ تومان٬ و ۶۲۲۶ تومان.
نتایج نشان می‌دهد که برای چهار سال پایه فرضی، کمترین تخمین دلار در پایان ۱۳۹۶ برابر ۵۹۰۷ تومان است؛ و بر اساس قیمت دلار در پایان سال ۱۳۹۱ یعنی ۳۲۰۰ تومان٬ در پایان ۱۳۹۶ باید به ۶۲۲۶ تومان برسد.
به عبارت دیگر، تاکید مقامات بانک مرکزی بر غیرواقعی بودن قیمت دلار صحیح نبوده و این دخالت بانک مرکزی در کنترل بازار ارز است که قیمت را در حدود ۵۰۰۰ تومان حفظ کرده است؛ در حالی که قیمت ارز باید بسیار بیشتر از ارقام کنونی باشد.
حمید بابایی
