پدیده‌ای به نام کارتن‌خوابی/۵۰ درصد معتادان طی ۵ سال کارتن‌خواب می‌شوند
با نزدیک شدن فصل سرما پدیده بیخانمانی و «کارتن خوابی» ابعاد پیچیده‌تری به خود می‌گیرد. این پدیده به‌طور معمول در حواشی تهران، جایی که همواره سرریز کاستی‌های پایتخت را متحمل می‌شود با گستردگی بیشتری به چشم می‌خورد. یکی از این محل‌ها، شهرستان پاکدشت است، شهرستانی صنعتی با نرخ بیکاری بسیار پایین که همواره پذیرای نیروی کار از شهرستان‌های اطراف نیز بوده است. 
به‌گفته علی محمدی، معاون اداری و مالی فرماندار پاکدشت، نرخ بیکاری این شهرستان ۷/۵درصد است، حال آن که نرخ بیکاری در استان تهران ۶/۱۱درصد و در کشور ۴/۱۲درصد است. در حالی که نرخ بیکاری پاکدشت نصف استان تهران است، که بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد، تعداد بی‌خانمان‌های این شهرستان بیش از دیگر شهرستان‌های اطراف در استان تهران است. این امر زمانی نگران‌کننده می‌شود که کارشناسان بر این عقیده‌اند میزان اعتیاد به موادمخدر و دیگر آسیبهای اجتماعی در میان «کارتن‌خواب»ها بسیار بیشتر از نرخ این آسیب‌ها در میان افراد عادی جامعه است. آبان سال گذشته یک استاد جامعه‌شناسی در پاسخ به این سوال که چرا در شهری صنعتی مانند پاکدشت با نرخ بیکاری پایین، «کارتن‌خوابی» رواج بیشتری دارد، گفت: اغلب سرپرستان خانوار در این خانواده‌ها تمایلی به کار کردن ندارند، آنها یاد گرفته‌اند که با جلب ترحم مردم و به آسانی زندگی کنند و از طرفی به‌دلیل اعتیاد بسیاری از آنها توانایی کار کردن نیز ندارند. محمد اشرفی ادامه داد: البته عواملی چون فقر، شرایط اقتصادی نظیر بیکاری، ناکارآمدی نظام رفاه اجتماعی و کمبود مسکن مناسب برای اقشار کم درآمد را در رواج بیخانمانی نباید نادیده گرفت، اما به‌دلیل نبود یک راهکار هماهنگ و برخوردهای جزیره‌ای با پدیده پیچیده بیخانمانی، این پدیده به انواعی از تکدی‌گری تبدیل شده است. او با بیان اینکه «کارتن‌خوابی» صرفا ریشه در کاستی‌های افراد ندارد، اظهار کرد: درست است که خانواده‌های بدون درآمد مهم‌ترین گروه آسیب‌پذیر برای کارتن خواب شدن هستند، اما استفاده حرفه‌ای از «کارتن‌خوابی» را نمی‌توان ندید، افرادی که اغلب مهاجر و دارای اعتیاد هستند، با حضور در یک منطقه، نظم اجتماعی آن محل را بر هم می‌زنند و سبب شیوع آسیبهای اجتماعی می‌شوند. به گزارش مهر، او گفت: تبعات اجتماعی ناشی از «کارتن‌خوابی»های نمایشی را حتما باید در نظر گرفت و فکری برای آن کرد و در این زمینه نیاز به هماهنگی تمامی دستگاه‌ها، معرفی افراد سابقه‌دار در زمینه استفاده ابزاری از عواطف مردم و عملکرد مدون و نیز همکاری مردمی در زمینه عدم کمک‌های غیرمسئولانه به این افراد وجود دارد.
افزایش ظرفیت نگهداری از معتادان متجاهر در تهران
آبان سال گذشته سخنگوی ستاد مبارزه با موادمخدر با اشاره به افزایش ظرفیت هشت تا ۹هزار نفری نگهداری معتادان متجاهر در تهران، گفت: ساماندهی معتادان متجاهر نه یک نسخه شفابخش بلکه یک مسکن موقت برای تهران است. پرویز افشاردر پاسخ به پرسشی درباره کارکرد ستاد ساماندهی معتادان متجاهر تا پایان امسال اظهار کرد: ساماندهی معتادان متجاهر منحصر به زمان خاصی نیست که بتوانیم برای آن زمان مشخصی تعریف کنیم. او افزود: ظرفیت نگهداری معتادان در ابتدای سال ۹۲ حدود ۴۰۰ نفر بود که با سازوکارهای طراحی شده اعم از جانمایی معتادان در مراکز شهرداری، مراکز ماده ۱۵، بخش خصوصی و سمن‌ها، توسعه مراکز ماده ۱۶ که اکنون به بهزیستی واگذارشده و تجهیز پاره‌ای از مراکز چون فشافویه که تحت پوشش سازمان زندان‌ها هستند، ظرفیت هشت تا ۹هزار نفری در تهران ایجاد شده است. سخنگوی ستاد مبارزه با موادمخدر عنوان کرد: آسیب‌دیدگان اعتیاد که شدت اعتیادشان به اندازه‌ای افزایش یافته که به کف خیابان‌ها آمده‌اند با دستور مقام قضائی تحت درمان قرار میگیرند. افشار ادامه داد: باید نگاه جامع به آسیبهای اجتماعی داشته باشیم. در حال حاضر ۳۵درصد آنها که کف خیابان هستند شکل و ظاهرشان شبیه معتادان متجاهر است، اما در دیگر دسته‌‌های آسیبهای اجتماعی قرار میگیرند. این ۳۵درصد ممکن است کودک خیابان، زنان کار خیابانی، اتباع، کارگران فصلی، افراد بی‌خانمان و متکدیان باشند که با معتادان متجاهر در اماکن مشابه بیتوته می‌کنند. به گزارش ایسنا، سخنگوی ستاد مبارزه با موادمخدر ادامه داد: هرچقدر هم ساماندهی معتادان را انجام و آنها را جمع‌آوری کنیم، باز هم ۳۵درصد از افراد در کف خیابان‌ها باقی می‌مانند. باید حاکمیت نگاه جامع به این موضوع داشته باشد و دست‌اندرکاران سهم خود را در کاهش این آسیب‌ها ایفا کند.
نوزاد کارتن‌خواب، نتیجه بی‌توجهی به مساله زنان کارتن‌خواب
دی سال گذشته معاون رئیس‌جمهور گفت: وقتی زن کارتن‌خواب وجود دارد، باید انتظار وجود نوزاد کارتن‌خواب را هم داشته باشیم. معصومه ابتکار گفت: باور زنان کارتن‌خواب می‌تواند موج تغییر در شرایط آنها را به وجود آورد. اگر برای زنان کارتن‌خواب فضای خوبی مهیا شود قطعا شاهد این خواهیم بود که همه آنها به بهترین مادران و زنان تغییر خواهند کرد. او ادامه داد: متاسفانه چند سالی است که زنان کارتن‌خواب در آمار کارتن‌خواب‌ها قرار گرفته‌اند، اگر از همان اول برنامه‌های درستی برای این زنان اجرا می‌شد امروز شاهد افزایش روزبه‌روز زنان کارتن‌خواب نبودیم. ابتکار افزود: وقتی زن کارتن‌خواب وجود دارد، یعنی باید انتظار این را داشته باشیم که نوزاد کارتن‌خواب هم داریم. بنابراین با کارهای درست و استفاده کردن از تجربیات سمن‌های موفق می‌توان این معضل را حل کرد تا وضعیت زنان کارتن‌خواب بدتر نشود. به گزارش مهر، او تاکید کرد: سازمان‌های مردم‌نهاد قدم‌های مثبتی برداشته‌اند و خیلی از جاها از مسئولان این حوزه هم جلوتر حرکت کرده‌اند. همه با هم باید همراه شوند تا بتوان کار درستی برای زنان کارتن‌خواب انجام داد.
۵۰ درصد معتادان طی ۵ سال کارتن‌خواب می‌شوند
بهمن سال گذشته معاونت توسعه و پیشگیری بهزیستی استان تهران گفت: بر اساس آخرین آمار بیش از ۵۰درصد معتادان کشور قبل از آنکه سن مصرف موادمخدر آنها به پنج سال برسد، کارتن‌خواب می‌شوند. حمیدرضا شمسی اظهار کرد: بر اساس آخرین آمار بیش از ۵۰درصد معتادان کشور قبل از آنکه سن مصرف موادمخدر آنها به پنج سال برسد، کارتن‌خواب می‌شوند. شمسی تصریح کرد: باید به‌دنبال رفع علت‌های افزایش معضل کارتن‌خوابی باشیم، چراکه هنوز بسیاری از افراد به معتادان دیدگاه منصفانه‌ای ندارند. او افزود: برخی افراد خواسته یا ناخواسته انواع تهمت‌ها را به معتادان نسبت می‌دهند و می‌توان گفت بزرگ‌ترین مشکلی که در حال حاضر باعث انزوا و اعتماد نداشتن این افراد به مراکز درمانی و ترک اعتیاد و همچنین فاصله گرفتن آنها از جامعه می‌شود، مساله عدم پذیرش معتادان در بین مردم است. معاونت توسعه و پیشگیری بهزیستی استان تهران تاکید کرد: کارتن‌خواب شدن معتادان دلایل متعددی دارد و روش‌های اجباری برای ترک اعتیاد، معمولا روش‌های مناسبی نیستند و همه دستگاه‌های متولی برای رفع معضل اعتیاد و درمان معتادان متجاهر و کارتن‌خواب باید پای کار بیایند. شمسی ادامه داد: شهرداری، بهزیستی، دانشگاه و در مجموع سایر نهادهای مسئول در مساله کاهش اعتیاد و آسیبهای اجتماعی باید در راستای افزایش مراکز و سایر مراکز کاهش آسیب قدم بردارند، زیرا مراکز موجود فعلی، پاسخگوی خدمات مورد نیاز کارتن‌خواب‌های معتاد نیست. او خاطرنشان کرد: بسیاری از معتادان به‌دلیل برخورد نامناسبی که از طرف دیگران با خود مشاهده می‌کنند، خود را سر بار جامعه می‌دانند و از خانواده و در مجموع از افراد غیرمصرف‌کننده فاصله میگیرند و در نهایت از خانواده خود جدا شده و کارتن‌خواب می‌شوند.
آرمان
