واکنش‌های گسترده جهانی به خروج آمریکا از برجام
ترامپ خروج آمریکا از برجام را امضا کرد و گفت دستور اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران را به زودی صادر خواهد کرد. حسن روحانی نیز گفت از این لحظه توافق برجام بین ایران و پنج کشور است.
واکنش ترکیه به خروج آمریکا از برجام
[ساعت ۲۳:۵۵]: وزارت امور خارجه ترکیه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران را یک گام ناامید کننده می‌دانیم.»
به گزارش خبرگزاری آناتولی در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است: «ترکیه همواره اعلام کرده تنها راه حل برنامه هسته‌ای ایران راه دیپلماتیک و مذاکره بوده و در گذشته نیز در این راستا تلاش کرده است. برنامه جامع اقدام مشترک که در سال ۲۰۱۵ به تصویب رسید، گام مهمی در راستای ممانعت از گسترش سلاح هسته‌ای بوده و نشان داده است که حتی دشوارترین مسائل نیز از طریق مذاکره قابل حل است.»
زارت خارجه ترکیه اضافه کرده: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش‌های دوره‌ای خود در پیگیری روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل همواره بر پایبندی ایران به توافقنامه تاکید کرده است. در این شرایط خروج آمریکا از این توافقنامه را به عنوان گامی ناامیدکننده ارزیابی می‌کنیم.»
محافل اقتصادی آلمان: امیدها نقش برآب شد
[ساعت ۲۲:۴۵]: تصمیم دولت آمریکا به خروج از برجام شوک و حیرت محافل اقتصادی آلمان را به دنبال داشت. دیتر کمپف، رئیس اتاق صنایع و معادن ایران اندکی بعد از سخنرانی ترامپ، خروج آمریکا از “توافقی که چنین نفس‌گیر و زمان‌بر” مایه تاسف دانست. او گفت که شرکت‌های آلمانی امید زیادی به به گشایش بازارهای ایران بعد از رفع تحریم‌ها بسته بودند، ولی حالا این امیدها به طور جدی نقش بر آب شده‌اند.
کمپف تاکید کرد برای شرکت‌های آلمانی حائر اهمیت است که اتحادیه اروپا تلاش کند همراه با چین و روسیه مشترکا پایبندی خود به برجام را اعلام کنند.
فولکر تریر، رئیس بخش خارجی اتاق صنایع و بازرگانی آلمان نیز گفت که این اتاق با پیش‌بینی این که که آمریکا از برجام خارج خواهد شد نسبت به متوقف‌شدن رونق روابط اقتصادی آلمان و ایران هشدار داده بود. او گفت که با تصمیم ترامپ “جوانه نازکی که در مناسبات اقتصادی سر برآورده بود پرپر می‌شود.”
با امضای برجام، صادرات آلمان به ایران از متوسط ۴۰۰ میلیون دلار در سال‌های قبل به ۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ رسید. این رقم هنوز با صادرات ۵ میلیاردی آلمان به ایران در نیمه دهه گذشته و قبل از اوج‌گیری بحران هسته‌ای فاصله قابل اعتنایی دارد.
آلمان، فرانسه و بریتانیا: به برجام متعهد می‌مانیم
[ساعت ۲۲:۰۰]: آلمان، فرانسه و بریتانیا در بیانیه مشترکی ایران را فراخواندند که به رغم خروج آمریکا از برجام در این توافق باقی بماند. در این بیانیه که به امضای آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، ترزای می، نخست‌وزیر بریتانیا و امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه رسیده است، سه کشور از تهران خواسته‌اند که با درنگ و طمانینه نسبت به تصمیم آمریکا واکنش نشان دهد. آنها همچنین ایران را فراخوانده‌اند که کماکان به تعهداتش پایدار بماند و همزمان به تقاضاهای بازرسی آژانس اتمی موافقت کند.
سه کشور سپس از ادامه تعهد خود به برجام سخن گفته‌اند: «ما همچنان خود را موظف می‌بینیم که برای اجرای برجام تلاش کنیم و با همه طرف‌های دیگر این توافق همکاری خواهیم کرد تا این توافق حفظ شود.» سه کشور تعهد داده‌اند که امتیازات اقتصادی به سود مردم ایران که در توافق درج است را نیز حفظ کنند.
در بیانیه سه رهبر اشاره‌ای به این که تعهد سه کشور چه معنایی برای شرکت‌های آنها خواهد داشت نشده است.
اندکی پیش‌تر ریچارد گرنل، سفیر آمریکا در آلمان، از شرکت‌های این کشور خواست که فعالیت‌های خود در ایران را کاهش دهند.
دولت بریتانیا اعلام کرده است که رهبران سه کشور قبل از صدور بیانیه تلفنی با یکدیگر صحبت کرده‌اند.
در توافق برجام که سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) به امضا رسید ایران به محدودسازی برنامه هسته‌ای خود و امتناع از ساخت بمب اتمی متعهد شد. در برابر کشورهای غربی تعهد کردند که به تحریم‌ها علیه این کشور پایان دهند و به عادی‌سازی روابط اقتصادی با آن رو بیاورند.
بیانیه اوباما: آمریکا در برابر دو تصمیم خطرناک
[ساعت ۲۱:۴۵]: باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا از تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام به شدت انتقاد کرد. اوباما گفت، من بر این نظرم که به خطر انداختن برجام بدون آنکه هیچگونه دلیلی بر نقض آن از سوی ایران وجود داشته، اشتباه بزرگی است.
اواما افزود بدون توافق هسته‌ای ایالات متحده آمریکا در برابر این تصمیم خطرناک قرار خواهد کرد که یا ایران مجهز به سلاح هسته‌ای را بپذیرد و یا اینکه جنگ دیگری را در خاورمیانه آغاز کند.
