ایران و کشورهای اروپائی، ناتوان از ارائۀ تضمین، در جستجوی راه حلی برای «نجات برجام» تلاش میکنند
اروپائیان در همین حال برای بدست آوردن این معافیتها ناگزیر باید رضایت آمریکا را جلب کنند و رضایت آمریکا به کسب محدود ساختن برنامۀ موشکی ایران و پایان دادن به دخالتهای منطقهای این کشور مشروط شدهاست. از همین روست که بگفتۀ کارشناسان «روندی» که وزیر امور خارجۀ ایران به آن اشاره دارد بر سر راه خود با موانع بسیاری روبروست.
جمهوری اسلامی ایران و سه کشور اروپائی امضاء کنندۀ برجام سه شنبه شب ١۵ ماه مه در بروکسل با تعهد به جستجوی راههای ممکن برای پایدار نگاه داشتن برجام بر پایبندی خود به آن تاکید کردند. محمد جواد ظریف، که در ادامۀ دوره سفر خود به کشورهای امضاء کنندۀ توافق اتمی وین، پس از پکن و مسکو به بروکسل آمده بود، با همتایان فرانسوی، آلمانی و انگلیسی خود در این شهر دیدار و گفتگو کرد. او در پایان گفتگوهای خود با وزرای امور خارجۀ سه کشور عضو اتحادیۀ اروپا و رئیس دیپلماسی این اتحادیه، فدریکو موگرینی، گفت «بسیاری چیزها به آنچه ما بتوانیم در هفتههای آینده انجام دهیم، بستگی دارد».
به گزارش رادیو فرانسه، وزیر امور خارجۀ ایران که برای کسب «تضمینهای سه کشور متعهد در برجام» در تامین تسهیلات اقتصادی اعطاء شده به ایران، به بروکسل آمده بود، با وعدۀ «تلاش در جهت یافتن راه حلهای ممکن به این منظور» به کشور خود باز میگردد. او در پایان دیدارهای خود از نتیجۀ گفتگوها ابراز خرسندی کرد و گفت «ما روندی را آغاز کردهایم و نتیجۀ آن» به دستاوردهای آینده بستگی دارد. خانم فدریکو موگرینی نیز در پایان نشست مشترک خود با وزرای چهار کشور عضو برجام اعلام کرد «کارشناسان در جهت یافتن ابزارهای لازم برای پایدار نگاه داشتن توافق اتمی را تلاش میکنند». بگفتۀ او هدف آنست که «تداوم صدور نفت ایران و نیزامکانات مبادلات بانکی برای این کشور» فراهم شود.
بگفتۀ یک منبع دیپلماتیک در پایتخت بلژیک، هدف از این جستجوها «یافتن راه حلهائی برای زنده نگاه داشتن برجام پس ازخروج آمریکا از این توافق و تضمین منافع اقتصادی طرفین متعهد در آنست».
یک مقام عالرتبۀ اتحادیۀ اروپا یادآوری کرد «اگر ایران به تعهدات خود عمل کند، اتحادیۀ اروپا نیز سهم خود را به جا خواهد آورد».
اگر خواست ایران حفظ امتیازات اقتصادی کسب شده در برجام توسط این کشور است، تلاش اروپائیان ناگزیر جلوگیری از مجازات شرکتهای اروپائی فعال در ایران توسط آمریکاست. این کشورها در این زمینه به مذاکره با آمریکا و کسب معافیت از مجازات برای شرکتهای خود امید بستهاند. اروپائیان در همین حال برای بدست آوردن این معافیتها ناگزیر باید رضایت آمریکا را جلب کنند و رضایت آمریکا به کسب محدود ساختن برنامۀ موشکی ایران و پایان دادن به دخالتهای منطقهای این کشور مشروط شدهاست. از همین روست که بگفتۀ کارشناسان «روندی» که وزیر امور خارجۀ ایران به آن اشاره دارد بر سر راه خود با موانع بسیاری روبروست.
نتایج گفتگوهای انجام گرفته در بروکسل، چهارشنبه شب در میهمانی شام سران اتحادیۀ اروپا در صوفیه مورد بحث قرار خواهد گرفت. در همین نشست، ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا، رهیافتهای ممکن برای حفظ منافع اقتصادی کشورهای اروپائی و راههای احتمالی پیشگیری از اِعمال مجازاتهای آمریکا را ارائه خواهد کرد.
هر چند فرانسه از کمیسیون اروپا خواسته است در جهت خنثی کردن «قوانین فراسرزمینی» آمریکا در این زمینه «تدبیرات ملموس» اتحاذ کند، اما به نظر کارشناسان تدوین و اجرای چنین «تدابیری» بسیار دشوار و حتی ناممکن است.