مرگ یک اعتماد

اروپا بعد از روی کار آمدن دولت به ویژه زمانی که برجام متولد شد به گونه‌ای نشان داد که در مسائل مختلف با ایران همراهی می‌کند و می‌کوشد تا این نهال همکاری را به درختی تنومند تبدیل کند ولی به نظر می‌رسد در میان این درگیری‌هایی که وجود دارد، اروپا توان مقابله با آمریکا را ندارد و در این میان کارشکنی‌هایی به چشم می‌خورد. یکی از مسائلی که سبب بروز شائبه در میان همکاری‌‌های ایران و اروپا در دوران پسابرجام شده مربوط به کانال ویژه مالی یا همان SPV است. کانالی که قرار بود بعد از تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی به راه بیفتد تا مشکلات خاصی برسر راه اداره کشور ایجاد نشود ولی به نظر می‌رسد خبری از این کانال ارتباطی نیست…

مرگ یک اعتماد

در همین حال روز گذشته کاظم جلالی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه خبری از اجرای سازوکار ویژه مالی اروپا نشنیده‌ایم، گفت: با طولانی شدن روند اجرای SPV، اعتماد افکار عمومی ایران نسبت به اروپا خدشه‌دار شده است. رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با مهر با اشاره به طولانی شدن زمان اجرا و عملیاتی نشدن سازوکار ویژه مالی اروپا، اظهار داشت: متاسفانه اروپایی‌ها در این زمینه تعلل زیادی کرده‌اند در حالی که انتظار می‌رفت این مساله را زودتر عملیاتی کنند. وی ادامه داد: پس از وعده‌های متعدد اروپایی‌ها برای جبران خسارات خروج آمریکا از برجام، تا حدودی در افکار عمومی ایران نسبت به اروپایی‌ها اعتماد شکل گرفته بود اما با طولانی شدن روند اجرای SPV، بی‌شک به این اعتماد خدشه‌ وارد شده است. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: متاسفانه هنوز خبر خاصی مبنی بر اینکه قرار است اتفاق خاصی از سوی اروپایی‌ها در این زمینه رخ دهد، نشنیده‌ایم.جلالی در واکنش به کسانی که معتقدند راه‌اندازی سازوکار ویژه مالی اروپا زمان‌بر است، تصریح کرد: اروپایی‌ها زمان کمی برای اجرای سازوکار مالی نداشته‌اند و با گذشت حدود هفت ماه از خروج آمریکا از برجام، آنان هنوز به تعهد خود عمل نکرده‌اند و باید تعهدات خود را اجرایی کنند.

SPV و شکست طرح آمریکا

از طرفی دیگر کمال دهقانی فیروزآبادی، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس، معتقد است: ساز و کار ویژه مالی با اروپا باید منافع ملی جمهوری اسلامی ایران که به شکل غیر قانونی مورد دست اندازی آمریکا قرار گرفته را تامین کند. ‌فیروزآبادی گفت: نهاد اجرای ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا فراتر از آنکه در چه کشوری مستقر شود و مدیریت و ریاست آن بر عهده کدام کشور اروپایی باشد، باید تبادلات تجاری و بازرگانی با ایران را حفظ کند و ارتقا دهد. نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا باید منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را تامین کند، منافعی که به شکل غیر قانونی مورد دست اندازی ایالات متحده آمریکا قرار گرفته است. وی افزود: آمریکا با خروج از برجام قطعنامه شورای امنیت را نادید گرفت و تحریم‌هایی یک جانبه را علیه ایران اعمال کرد، اما اروپایی‌های طرف مذاکره با ایران بر حفظ برجام تاکید دارند بنابراین جهت تداوم ارتباط مالی با ایران قرار شده تا SPV را برقرار و عملیاتی کنند؛ حال این که این ساز و کار به چه شکل برقرار شود موضوع داخلی اروپا است و برای ایران مهم برقراری این کانال ویژه مالی است. دهقانی فیروزآبادی یادآور شد: برقراری ساز و کار ویژه مالی اروپا با ایران معنای عدم پذیرش هر نوع تحریم جمهوری اسلامی را به آمریکایی‌ها نشان می‌دهد کما اینکه ایران هم هیچ نوع تحریم و محدودیت در ساز و کار تجاری، بازرگانی و مالی را نخواهد پذیرفت. این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی، گفت: جمهوری اسلامی به دنبال برقراری روابط با کشورهایی است که سیاست آمریکا را نپذیرفتند و روابط مالی و بانکی آزاد با ایران را دنبال می‌کنند، این موضوع نشان خواهد داد که همه کشورها با ترامپ همراه نیستند. بنابراین امیدواریم هر چه سریع‌تر نتیجه مطلوب حاصل شود. وی ادامه داد: ایران تنها از تحریم‌های یک جانبه آمریکا متضرر نمی‌شود، آمریکا با تحریم جمهوری اسلامی، کشورهای دیگر هم تهدید کرده تا هر نوع همکاری با ما را قطع کنند، از این رو جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد ضمن برقراری ساز و کار ویژه مالی منافع همه طرف‌های برجام تامین شود. نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، معتقد است: هر کشوری غیر از کشورهای اروپایی هم ممکن است بعد از برقراری SPV به دنبال ایجاد رابطه مالی با ایران با هدف دور زدن تحریم‌های آمریکا باشد، SPV کانال ویژه مالی با اروپاست و کشورهایی چون هندوستان یا چین به نوعی دیگر رابطه مالی با ایران را ادامه خواهند داد.

عملیات خنثی‌سازی تحریم

چندی پیش مهرداد بائوج لاهوتی، سخنگوی فراکسیون مستقلین ولایی مجلس نیز گفته بود که راه اندازی سازوکار ویژه مالی می‌تواند تحریم‌های ثانویه را خنثی کند و این درحالی است که فرصت سوزی کنونی اروپا در مواجه با SPV به نفع ایران نیست. لاهوتی در خصوص اهمیت رایزنی وزرای دارایی فرانسه،‌ آلمان و انگلیس درباره سازوکار ویژه مالی، گفت: با توجه به شرایط رخ داده اکنون ایران در موضع برتر قرار دارد و اروپایی‌ها مجبور به پایبندی به تعهدات‌شان شده اند. زیرا افکار عمومی مردم دنیا نسبت به خروج آمریکا از توافقنامه مذکور واکنش منفی داشت. نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه اروپایی‌ها ابتدا در مقابل ترامپ اقدام متقابل انجام ندادند اما اکنون خودشان را در موضع ضعف می‌بینند، اظهار کرد: بر این اساس مشاهده می‌شود که کشورهایی مانند آلمان و فرانسه در موضوعات مختلف نسبت به واشنگتن مواضعی اتخاذ کرده‌اند که به مزاج آمریکایی‌ها خوش نیامده است. وی با بیان اینکه تسهیل روابط بانکی و برقراری روابط مالی با کشورها دنیا یکی از مهم‌ترین اهداف انعقاد توافقنامه برجام است که باید محقق شود، ادامه داد: بر این اساس وقتی هواپیمایی بوئینگ روابط اقتصادی با ایران را بر هم می زند، فرانسوی ها که در این مجموعه سهام دار هستند باید واکنش نشان دهند و اجازه نفوذ آمریکایی‌ها را ندهند. این نماینده مردم در مجلس دهم با بیان اینکه ایجاد سازوکار ویژه مالی می‌تواند تحریم های ثانویه را خنثی کند که این امر یکی از با اهمیت ترین واکنش‌ها در قبال رفتار یک‌جانبه کاخ سفید محسوب شده و می‌تواند نظام تک قطبی ایالات متحده را زیر سوال ببرد، تصریح کرد: در واقع ترامپ درصدد به صفر رساندن فروش نفت کشورمان است اما از طریق SPV می‌توان این اقدام را دور زد. سخنگوی فراکسیون مستقلین ولایی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: بنابراین امیدواریم کشورهای اروپایی طرف ایران در برجام هرچه سریع‌تر به نتیجه واحدی برای سازوکار ویژه مالی دست یابند زیرا فرصت سوزی مساوی با از بین رفتن منافع کشورمان است و این امر به صلاح امور اروپا نیست.

خطر بدبینی

هرچند که یک روزنامه آلمانی گزارش داد که برلین و پاریس درباره سازوکار مالی ویژه برای ایران به توافق رسیدند و به زودی با راه اندازی این نهاد، ۹ کشور اروپایی به آن می‌پیوندند و براساس توافق برلین و پاریس، سازوکار مالی ویژه برای حفظ روابط تجاری اتحادیه اروپا با ایران به صورت نهادی در فرانسه مستقر شده و یک آلمانی ریاست آن را برعهده خواهد داشت، ولی این تعللی که ایجاد شده است می‌تواند ذهنیت منفی در میان مردم ایران نسبت به اروپا ایجاد کند. این رویه در آینده می‌تواند به نفع گروه‌های تندروی ایران تمام شود که معتقد هستند که حتی اروپا نیز می‌تواند برجام را زیر پا بگذارد و گفته آن‌ها نسبت به آینده تمام عهدنامه‌های بین‌المللی صحیح است و نباید همگرایی با برخی کشور‌های جهان وجود داشته باشد.

به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet