راهکارهای موقت برای کنترل شوک اقتصادی
استقرار سیستم سهمیه بندی و بازگشت کوپن به اقتصاد اگر چه منطبق با نظام اقتصادی باز نیست و ممکن است انعکاس دهنده وجود یک بحران بالقوه یا بالفعل در اقتصاد کشور باشد، اما لزوما بد نیست و در شرایطی آثار مثبت آن از عواقب منفی اتخاذ این سیاست بیشتر است. …
نظام سهمیه بندی در توزیع کالاها مختص کشور ما نیست و در بسیاری از کشورها تجربه شده است. این سیاست الگویی غربی در شرایط جنگ است که کشورهای مختلف من جمله ایران جهت توزیع عادلانه اجناس مورد نیاز مردم در بحرانها، شرایط کمبود کالاها و محدودیتها و یا جهت کنترل شوکهای اقتصادی اجرا میکنند. باید پذیرفت که در نظام اقتصادی کشور ما انحصار و رانت وجود دارد و رفتار اقتصادی بسیاری از صاحبان سرمایه صرفاً مبتنی بر کسب سود است ولو اینکه این سود مشروع نباشد و احیانا از راه احتکار یا ایجاد کمبود مصنوعی برخی کالاها و گرانفروشی بدست آید. در کنار این بی اخلاقیها، ضعف در سیستم توزیع کالا و سوء مدیریت و فساد اداری در سازمانهای متولی تامین و توزیع کالاهای ضروری نیز مزید بر علت است. لذا تا زمانی که این نابسامانی ها در اقتصاد اصلاح نشود، می توان از نظام سهمیه بندی برای نگه داشتن قیمت اجناس از افزایش های شدید در بازار آزاد استفاده کرد. بنابراین سهمیه بندی می تواند نقش کنترل کننده قیمت ها را هم ایفا کند.
علیرغم اینکه دولت ادعا داشته و دارد که تحریمها تاثیر جدی بر معیشت و نیازهای اولیه مردم نداشته است و بخصوص تامین کالاهای اساسی مردم مشمول تحریم اقتصادی نبوده و نخواهد شد، لیکن باور عمومی این است که کشور در آینده به دلیل محدودیت در منابع ارزی دچار کمبود و گرانی این کالاها خواهد شد و یه همین دلیل باید اقدام به خرید و ذخیره سازی کالاها نمود. ایجاد نظام سهمیه بندی میتواند به این دغدغه ذهنی و نگرانی مردم پایان دهد.
توزیع کوپنی کالاها با نرخ دولتی و نسبتاً ارزان و متناسب با نیاز واقعی افراد اگرچه در کنار خود بازار دیگری را با قیمت های آزاد و کسب و کار کاذب ایجاد میکند اما اغلب کنترل کننده قیمت های لجام گسیخته و توسعه بازار سیاه خواهد بود. باید اذعان کرد که سهمیه بندی کالا برای مدت طولانی آسیب زننده به اقتصاد و موجب کاهش انگیزه برای تولید خواهد بود اما در کوتاه مدت میتواند باعث توزیع عادلانه کالاهای ارزان و صرفه جویی و کاهش دورریز و اسراف و همچنین کاهش مصرف ارز برای واردات نیز شود.
روزنامه همدلی – کاظم دوستحسینی
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet