کاهش سن زندگی مشترک به ۵ سال

آرمان، منیره چگینی: طلاق در سال‌های اولیه پس از ازدواج معضلی است که خانواده‌های ایرانی را تهدید می‌کند. این اتفاق نشان می‌دهد جوانان ایرانی از کمترین مهارت برای زندگی و حل بحران برخوردار هستند و اتفاقات ناچیز‌ باعث می‌شود تصمیم به جدایی بگیرند. یک مقام مسئول در وزارت ورزش و جوانان عنوان کرده است که حدود ۱۱ درصد طلاق‌های ثبت شده در ۱۰ ماه نخست سال گذشته، با طول مدت کمتر از یک سال از آغاز زندگی مشترک اتفاق افتاده‌اند. این در حالی است که کارشناسان می‌گویند در شرایطی که مدام جوانان به ازدواج تشویق می‌شوند باید ساز‌و‌کار‌هایی برای آموختن مهارت‌های زندگی به آنها ایجاد شود. به گفته کارشناسان و طبق آمار سال گذشته ۴۷ درصد طلاق‌های ثبت شده در پنج سال نخست زندگی مشترک رخ می‌دهد و حدود ۱۱ درصد طلاق‌های ثبت شده در ۱۰ ماه نخست سال گذشته با طول مدت کمتر از یک سال از آغاز زندگی مشترک اتفاق افتاده‌اند. روند افزایش میزان طلاق  در سال ۹۷ نسبت  به سال گذشته نشان‌دهنده افزایش حدود دو درصدی طلاق در کشور است. بر پایه داده‌ها؛ متوسط عمر ازدواج‌هایی که به طلاق منجر شده‌اند ۹ سال بوده است. بدیهی است که با رخداد طلاق در هر سال ازدواج از خانواده‌های با عمر مشابه در معرض طلاق کاسته می‌شود یعنی وقتی طلاق در سال اول ازدواج رخ دهد از تعداد خانواده‌های دو ساله در معرض طلاق در سال بعد کاسته می‌شود. بنابراین وقتی گفته می‌شود ۵۰ درصد طلاق‌ها در ۵ سال اول زندگی رخ داده به این معنا است که در نیمی از طلاق‌های رخ داده عمر ازدواج کمتر از ۵ سال است نه اینکه زندگی‌ها به سال پنجم نرسیده به طلاق منجر شود.

تجربه‌های ناموفق در کاهش طلاق

یک استاد دانشگاه و مددکار اجتماعی به «آرمان ملی» می‌گوید: آمار رسمی سازمان ثبت‌احوال کاهش ازدواج را نشان می‌دهد و این مساله به‌رغم بالا بودن افراد در سن ازدواج است. گرچه تمهیداتی در حوزه سیاستگذاری اتخاذ و تسهیلاتی برای ازدواج جوانان در نظر گرفته شده و سیاست‌های کلی خانواده و جمعیت به میان آمده‌اند، اما به‌رغم همه این تمهیدات نه‌تنها شاهد ثبت ازدواج بیشتر نبوده‌ایم، بلکه ثبت چشمگیری را هم در حوزه ازدواج نداشته‌ایم. در این خصوص دلایل متعددی وجود دارد. بخشی از آن اقتصاد است و بخش دیگر به این برمی‌گردد که جوانان نسبت به آینده احساس امنیت ندارند. بنابراین همه موضوعات الزاما به اقتصاد برنمی‌گردند. محمد زاهدی‌اصل می‌افزاید: اگر به اطراف خودمان نگاه کنیم، افرادی هستند که وضعیت اقتصادیشان خوب است، اما احساس امنیت نسبت به آینده نداشته و ازدواج نمی‌کنند. بنابراین باید گفت وضعیت کشورمان خوب نیست. او ادامه می‌دهد: در واقع نتوانسته‌ایم جوانان را به ازدواج به‌موقع تشویق کنیم. به عبارت دیگر این مساله در عمل خیلی تحقق پیدا نکرده است. این مددکار اجتماعی عنوان می‌کند: روز به روز خانواده بیشتر از سایر محیط‌های اجتماعی در معرض خطر قرار می‌گیرد. بخشی از این موضوع در قالب ازدواج و طلاق و بخشی دیگر با بالا رفتن جرائم و معضلاتی چون مصرف مواد مخدر خود را نشان می‌دهد و در نهایت خانواده تاوان آسیب‌های اجتماعی را پس می‌دهد. تقریبا در تهران به ازای هر ۸۰ نفر بیش از ۳۰ نفر درگیر اختلالات روانی هستند. طبیعی است که همه این مسائل روی نهاد خانواده تاثیر منفی دارد. باید بپذیریم که جوانان ما حتی به ازدواج به موقع هم علاقه‌مند نیستند، چون نگران آینده خودشان هستند. این نگرانی باعث می‌شود که تن به ازدواج دائم ندهند. او بیان می‌کند: ما طلاق را از سال ۹۰ تا ۹۶ تجزیه و تحلیل کرده‌ایم. طی این سال‌ها ازدواج بیش از ۳۰ درصد کاهش و طلاق بیش از ۲۰ درصد افزایش داشته است. تغییرات وضعیت ازدواج و طلاق موضوعی نیست که بتوان آن را کتمان کرد. چنان که تبعات آن روی خانواده‌ها به خوبی نمایان است. زاهدی‌اصل ادامه می‌‌دهد: این در حالی است که به صورت عمدی سال ۹۰ را در نظر گرفتم تا نگویند این مساله صرفا مربوط به آغاز دولت آقای روحانی است، چرا که ما وقتی موردی را تجزیه و تحلیل می‌کنیم از آن تعبیر سیاسی می‌شود. رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران اضافه می‌کند: واقعیت این است که روند چند سال اخیر نشان می‌دهد ما در ازدواج با رشد منفی و در طلاق با رشد مثبت قابل‌توجهی مواجه بوده‌ایم. به رغم اینکه در این سال‌ها به دلیل ترکیب سنی جمعیتی آمار افراد سن ازدواج بالا بوده است این مساله نشان می‌دهد سیاستگذاری‌ها در حوزه کاهش طلاق و افزایش ازدواج در کشور با موفقیت همراه نبوده است.