بازار درمانده مسکن

همراه با ژرفش بیشتر بحران اقتصادی، اجتماعی، و سیاسی در چند سال اخیر، به‌ویژه در دو ماه اخیر، قیمت مسکن با تغییرات  شگفت‌انگیزی روبه‌رو بوده است….

همدلی، گروه اقتصادی: کرونا دو ماهی می‌شود که روند معاملات مسکن را هم مختل کرده است. مالکان و مستاجران واحدهای مسکونی در پایتخت حالا نزدیک به هشت هفته‌ای می‌شود که دست روی دست گذاشته و مانند دیگر بخش‌های اقتصادی چشم به اتفاقات ناخواسته بعد از کرونا دوخته‌اند. زمان زیادی تا فصل تابستان باقی نمانده و معلوم نیست تا رسیدن روزهای نقل و انتقال مستاجران به خانه‌های جدید وضعیت قراردادهای بسته شده با صاحب‌خانه‌ها به کجا می‌رسد؛ چرا که هر سال همین روزها بود که اجاره‌نشین‌ها قراردادهای خود را تمدید می‌کردند یا تصمیم به جابه‌جایی می‌گرفتند.

حالا اما به دلیل تعطیلی بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی، هستند مستاجرانی که هزینه کافی برای پرداخت اجاره‌بها ندارند و بدتر از آن صاحب‌خانه‌هایی که به دلیل قرنطینه نمی‌توانند پول پیش مستاجران را به آن‌ها بازگردانند. در چنین شرایطی بازار مسکن مستاصل‌تر از همیشه است. حتی از روزهایی که بدترین رکود در این بازار رقم خورد و خواب مسکن را سنگین کرد. بر همین اساس به نظر می‌رسد که تحت چنین شرایطی، امسال قرارداد جدیدی میان مستاجر و صاحبخانه بسته نشود و برعکس بر تعداد قراردادهای تمدید اجاره افزوده شود. این را حالا دیگر گزارش‌های رسمی و حتی غیر رسمی هم تایید می‌کنند. بر اساس گزارش‌های میدانی ویروس طی این مدت باعث شده تا مستاجران بیشتر از سال‌های گذشته نگران جاب‌جایی باشند و این موضوع حتی بسیاری از پزشکان و متخصصان بهداشتی را نگران وضعیت سلامتی این افراد کرده است. به باور آگاهان این حوزه نگرانی و استرس تحت چنین شرایطی باعث می‌شود تا کرونا راحت‌تر به داخل بدن انسان‌ها رسوخ کند. هر چه که هست، حالا علاوه بر وضعیت سلامتی افراد، کرونا بسیاری از بخش‌های اقتصادی از بازار مسکن را نیز آشفته کرده است. به همین دلیل انتظار به حق آنها از موجران تمدید قرارداد است؛ هر چند طبق آمار نرخ رشد اجاره در قراردادهای تمدید، بالاتر از قراردادهای جدید است.

بنا به اعلام مرکز آمار ایران، میزان افزایش اجاره‌بها برای پایتخت در پاییز سال گذشته نسبت به پاییز سال ۹۷، حدود ۳۰درصد بوده است؛ گزارش‌های میدانی هم نشان می‌دهد که در بعضی مناطق پرتقاضا همچون مناطق غرب پایتخت میانگین افزایش نرخ‌ها تا ۵۰درصد می‌رسد و همین مسئله باعث شده تا در کنار سایه سنگین کرونا بر این بازار مستاجران نگران افزایش اجاره‌بها در سال جاری باشند؛ آن‌هم در شرایطی که این ویروس بیشتر کسب و کارها را به تعطیلی کشانده و درآمد مردم بخصوص اقشار ضعیف به شدت کاهش یافته و کفاف این اجاره‌های سنگین را دیگر نمی‌دهد. بر اساس آمار رسمی، متوسط اجاره ماهانه یک مترمربع واحد مسکونی در تهران در پاییز سال گذشته ۴۴ هزار و ۳۴۷ تومان با میانگین مساحت ۸۰ مترمربع و سن بنای ۱۴ سال بوده است. این در حالی است که نرخ اجاره زمستان هنوز اعلام نشده است و معلوم نیست تحت چنین شرایطی بازار مسکن از کجا سردرآورد. در این شرایط بسیاری از آگاهان اقتصادی بر این باورند که به دلیل رشد قابل‌توجه قیمت اجاره‌بها در روزهای آینده احتمالا خیلی از پایتخت‌نشینان به شهرهای خود بازگردند و تهران خالی‌تر از همیشه شود.

آنطور که مهدی سلطان محمدی، یکی از کارشناسان بازار مسکن در این‌باره به خبر آنلاین گفته است: «عاملی که می‌تواند در جهت منفی و کاهش قیمت اجاره عمل کند، این است که توقف فعالیت‌های اقتصادی در تهران به حدی برسد که بسیاری از مهاجران کسب‌وکاری به این نتیجه برسند که به شهرهای مبدا خود بازگردند. در این صورت، تقاضا برای اجاره مسکن و به دنبال آن، قیمت‌ها کاهش خواهد یافت». سلطان‌محمدی درباره بازار اجاره در وضعیت کرونا و امکان کاهش معاملات آن و کاهش قیمت توضیح داد: «میزان رشد قیمت اجاره با وجود این‌که طی دو سال گذشته بسیار زیاد بوده، هنوز نتوانسته همپای رشد قیمت خرید و فروش رشد کند». به گفته این کارشناس حوزه مسکن:«با توجه به اینکه رشد قیمت مسکن و تورم طی سال گذشته بالا بوده و همین‌طور تورم انتظاری امسال هم افزایشی است، پیش‌بینی این است که قیمت اجاره تا حدی افزایش یابد.». اما حتی اگر مستاجران ناچار به بازگشت به شهرهای خود باشند و کرونا آن‌ها را از پایتخت براند، باید پرسید که وضعیت کسب و کارهایی که با فعالیت این نیروهای شاغل در تهران اداره می‌شد به کجا می‌رسد و آیا جایگزینی برای این نیروهای از دست رفته وجود دارد؟

به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotn