آینده تاریک و متلاطم بازار نفت

سقوط شدید قیمت نفت در آمریکا و رسیدن آن به ارقام منفی، یک حادثه فراگیر است و هم‌زمان با این‌که بیماری کووید۱۹ در دنیا شیوع پیدا کرده، اقتصاد جهان را تا حدود زیادی به رکود کشانده است.

ستاره صبح، دکتر عبدالمجید شیخی؛ کاهش رونق فعالیت‌های اقتصادی به دلیل شیوع کرونا باعث شده تا مصرف انرژی کاهش یافته و از طرفی فرارسیدن فصل‌های گرم در نیمکره شمالی موجب شده تا میزان تقاضای انرژی کمتر شود.

ازآنجایی‌که بسیاری از تولیدکنندگان نفت هم وابسته به درآمد نفت هستند و در شرایط اقتصادی کنونی ناشی از کرونا به این درآمدها نیاز دارند، راضی به کاهش میزان تولید خود نشده‌اند، این موضوع قابل پیش‌بینی بود که عدم برابری میزان عرضه و تقاضا در بازار جهانی نفت اثر بگذارد.

قیمت تمام‌شده تولید انرژی‌های فسیلی در کشورهای مختلف متفاوت است و کشورهایی مانند آمریکا که قیمت تولید نفت در آن بالاتر از ۴۰ دلار است، نمی‌توانند در چنین بازاری دوام بیاورند؛ بنابراین در بحبوحه رکود اقتصادی ناشی از کرونا زیان می‌بینند و برای آن‌که هزینه نگهداری نفت هم بالاست، حاضرند آن را با قیمت منفی به فروش برسانند (پرداخت پول به خریدار نفت!) تا دچار چالش‌های دیگر ازجمله توقف تولید و ذخیره سازی نشوند.

در ایران ازآنجایی‌که قیمت تولید نفت حدود ۵ دلار در هر بشکه است، این روند می‌تواند به ادامه تولید کمک کند. ضمن اینکه نفت ایران بر مبنای نفت دریای شمال (برنت) قیمت‌گذاری می‌شود که بالاتر از قیمت وست تگزاس آمریکا است.

این فرایند باعث خواهد شد بسیاری از تولیدکنندگان از گردونه تولید خارج‌شده و عرضه نفت در بازار را کاهش دهند، درنتیجه مجدداً تعادل در بازار ایجاد خواهد شد. در این شرایط عملاً کشورهای صنعتی که قیمت تمام‌شده تولید نفتشان بالاست، دچار مشکل خواهند شد و ایران می‌تواند به تولید خود ادامه دهد و به عبارت دیگر در فروش نفت ایران اثر کمتری دارد.

البته کشور باید در دهه های گذشته تمرکز خود را بیشتر بر روی اقتصاد بدون نفت می‌گذاشت تا فشارهای خارجی و تحریم‌های ظالمانه آمریکا که باعث کاهش خریداران نفت ایران شده، اقتصاد کشور را متوقف نکند. اگر به این موضوع بیشتر توجه می‌شد، هیچ‌گونه شکنندگی در اقتصاد به وجود نمی‌آمد.

با همه این‌ها به دلیل چراغ سبز روسیه و وابستگی آمریکا به انرژی فسیلی، بازار نفت به این صورت نمی‌ماند و آمریکایی‌ها با رایزنی با هم‌پیمانان خود در اوپک مانند عربستان، امارات، قطر و… تصمیم به کاهش تولید خواهند گرفت تا قیمت بالاتر برود. هرچند آستانه تحمل برخی تولیدکنندگان مثل ایران و عراق که قیمت تولید پایین‌تری دارند، بیشتر است و ممکن است در مقابل سیاست کاهش تولید مقاومت کنند. البته این پیش‌بینی‌ها در مورد آینده نسبی است، اما احتمالاً با وقفه‌ای کوتاه رخ می‌دهد. هرچند هنوز زمان لازم است تا آمریکا شوک ناشی از این اتفاق تاریخی را درک کند.

به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotn