شعار معترضان آمریکایی مشخص و سراسری شد.
ما نمیتوانیم نفس بکشیم . اعتراضات مردمی در دستکم ۷۵ شهر در سراسر ایالاتمتحده از جمله واشنگتن، نیویورک و… ادامه دارد تاکنون حدود ۴۰۰۰ تن در جریان ناآرامیها در سراسر آمریکا بازداشت شدهاند دستکم ۴۰ شهر در سراسر آمریکا ممنوعیت آمدوشد اعلام کردهاند….
اعتراضها در آمریکا پسازآن آغاز شد و بالا گرفت که یک مرد سیاهپوست به نام جورج فلوید در شهر میناپولیس، زیر فشار زانوی یک پلیس بر گردناش، نفس کمآورد و جان باخت. این اعتراضها که در نتیجه خشم و فریاد مردم در بیش از ۷۵ شهر آمریکا ادامه یافته، دو شب است که در واشنگتن، پایتخت آمریکا، چنان بالاگرفته که از شب تا صبح در این شهر مقررات ممنوعیت آمدوشد اعلام میشود. نزدیک شدن معترضان به کاخ سفید و تجمع آنان در پارک مقابل مقر ریاست جمهوری باعث شده تا آنگونه که روزنامه نیویورکتایمز گزارش داده، مأموران سرویس مخفی، جمعهشب، ترامپ را بهصورت ناگهانی به پناهگاهی منتقل کنند که پیش از این برای حملات تروریستی استفاده میشده است. همچنین سیانان گزارش داده که با شدت گرفتن خشونتها ترامپ شنبه و یکشنبه را هم در زیرزمین کاخ سفید گذرانده است. البته این تنها خبر جنجالی مربوط به ترامپ در بحبوحه اعتراضات نبود. او که هفته گذشته معترضان را «اوباش» و «اغتشاشگر» خوانده بود و معترضان را خشمگینتر کرده بود، یکشنبهشب گروه چپگرا و ضدفاشیستی «آنتیفا» (ضدفاشیسم) را نیروی اصلی اعتراضهای اخیر در شهرهای آمریکا خواند و در توییترش وعدهداده که بهزودی دولت آمریکا این گروه را تروریستی قلمداد میکند. موضوعی که اعتراض بسیاری از فعالان سیاسی و مدنی را به دنبال داشته است. چند روز پیش هم دونالد ترامپ و وزیر دادگستریاش و نیز مشاور امنیتملی آمریکا، هرسه این گروه و گروههای آنارشیستی را عامل اعتراضهای پردامنه اخیر خواندند که شهربهشهر میروند و در ناآرامیها میدمند. ترامپ همچنین شامگاه یکشنبه در سلسله توئیتهایی از فرمانداران ایالتهای کشورش خواست تا قاطعانه با خشونتها مقابله کنند. وی در توئیتی نوشت: «با اغتشاشگران قاطعانه رفتار کنید و همین الآن از گارد ملی تقاضای کمک کنید». ترامپ همچنین «صدور احکام حبس طولانیمدت برای تخریبگران» را ضروری خوانده و درباره تخریبها افزود: «این چیزی نیست که آمریکا بخواهد». در همین حال مردم آمریکا ۹ دقیقه روی زمین خوابیدند و گفتند «ما نمی توانیم نفس بکشیم». این اقدام زمینه ساز شعارهای سراسری برای معترضان شد. البته در بین معترضان افراد زیادی وجود داشته و دارند که از فرصت استفاده کرده و به غارت فروشگاهها پرداختند. به همین دلیل بسیاری از مغازهها از ترس تعطیل بودهاند. از سوی مقابل، عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در پیامی خطاب به مردم آمریکا، ضمن ابراز تأسف از سرکوب «مردمی که بهصورت مسالمتآمیز خواستار احترام و توقف خشونت هستند»، گفت: «دنیا صدای مظلومیت شما را شنید»! نشریه بیلد آلمان در گزارشی به بررسی علل و پیامدهای بروز اعتراض سراسری در ایالاتمتحده پرداخته که در ادامه به نقل از ایرنا میخوانید.
مرگ جورج فلوید آمریکایی-آفریقایی تبار در یک عملیات پلیس مینیاپولیس، یک زخم قدیمی آمریکایی را دوباره باز کرد. این موضوع بار دیگر نشان داد که نژادپرستی همچنان در جامعه این کشور بهویژه هنگامیکه پای وحشیگری پلیس در میان باشد، پررنگ است. ترامپ همچنین گروه جنبش «آنتیفا» را که مجموعهای از گروههای جناح چپ مستقل ضد فاشیستی است، به سازماندهی اعتراضات شهر مینیاپولیس ایالت مینهسوتای آمریکا متهم و تاکید کرد که او این جنبش را به عنوان «گروهی تروریستی» قلمداد خواهد کرد.
ماجرا چه بود؟
فلوید مرد سیاهپوست ۴۶ ساله دوشنبه گذشته در یک عملیات وحشیانه پلیس در مینیاپولیس کشته شد، چند روز بعد یکی از چهار افسر پلیس درگیر در این عملیات به قتل وی متهم شد. این پلیس دقایقی بر روی گردن فلوید که سرش روی کف خیابان بود با زانوی خود را فشار داد. فلوید چندین بار کمک خواست و اعلام کرد که نمیتواند نفس بکشد اما همانطور که در ویدیوی ضبطشده دیده میشود، پلیس از این کار خودداری کرد تا اینکه فلوید پس از ورود به بیمارستان درگذشت. اکنون این افسر پلیس متهم به قتلی است که طبق قوانین ایالتی جزای آن تا ۳۵ سال زندان خواهد بود.
خشم معترضان
ایالاتمتحده آمریکا از آن زمان تاکنون دچار آشفتگی شده و شورشهای سنگین به سراسر کشور گسترشیافته است. در مینیاپولیس، آشوبها علیرغم مقابله نیروهای امنیتی با معترضان همچنان ادامه دارد و در سراسر کشور نیز بارها درگیری پلیس با معترضان گزارش میشود. به گزارش سیانان، سیاهپوستان و سفیدپوستان در این اعتراضات شرکت دارند. تصاویر تلویزیونی نشان میدهد تظاهرات کنندگان در راهپیماییهای خود پلاکاردهایی با عناوین «آیا من بعدی هستم؟»، «نمیتوانم نفس بکشم» و «صلح بدون عدالت نیست» حمل میکنند. همچنین برای چهارمین شب متوالی اعتراضاتی در شهرهای دیگر ایالاتمتحده صورت گرفت که برخی از آنها به خشونت و شورش تبدیل شدند. هرجومرج شدید و غارت اموال عمومی در لسآنجلس رخ داد تا جایی که «اریک گارستی» شهردار این شهر به خبرنگاران گفت: اینها دیگر اعتراض نیست، خرابکاری و تخریب است.
تبعیض همیشگی
برای صدمین بار در تاریخ معاصر ایالاتمتحده است که یک سیاهپوست در اثر خشونت پلیس جان میسپارد و رفتار وحشیانه پلیس بهوضوح ثبت میشود. این ویدیو وضعیت را روشن میکند و جایی برای تفسیر باقی نمیگذارد. شاید به همین دلیل است که واکنشها در سرتاسر کشور بسیار خشونتآمیز، آنقدر رسا و پرتحرک است. در کشوری که همیشه شاهد تبعیض بوده، کنترل چنین اعتراضاتی و جلوگیری از تشدید شرایط سختتر است. حتی بیم آن میرود که وضعیت جنگی در داخل کشور ایجاد شود. اینگونه است که مقامات تأکید میکنند: هر مشکلی پیش آید ما کنترل میکنیم، اما هنگامیکه غارت و هرجومرج آغاز شود، ناگزیر از تیراندازی خواهیم بود.
پیشینه شورشها
در سال ۱۹۶۷ «والتر هاردلی» رئیس پلیس میامی با شعار «با شروع غارت، تیراندازی را شروع کنید» اعتراضات مربوط به حقوق مدنی را که علیه راهبردهای نژادپرستانه پلیس آمریکا رخ داد، سرکوب کرد. امروز باگذشت حدود ۶ دهه از آن زمان، تاریخ بار دیگر برای آمریکاییها تکرار میشود. اکنون نمایندگان سیاهپوست کنگره ترامپ را متهم به ایجاد خشونت علیه آمریکاییهای آفریقاییتبار کرده و سیاستمداران حزب دموکرات اقدامات وی را بهشدت محکوم میکنند. رئیسجمهوری آمریکا نیز اذعان کرده که میفهمد چرا مرگ فلوید اعتراضات سراسری را برانگیخته است. ترامپ بااینحال روز جمعه در توییتر اعلام کرد که هرجومرج منجر به تیراندازی نیروهای امنیتی به معترضان خواهد شد.
نگرانی ترامپ
برخی کارشناسان ازجمله «کریستین هک» کارشناس مسائل آمریکا بر این باورند که ترامپ در درجه اول نگران است تا خود را نجات دهد، ازاینرو دیگران را سرزنش میکند. در بحبوحه تبلیغات انتخاباتی، او بیرحمانه سعی میکند تا به هر نحوی شده از زیر مسئولیت این خشونتها شانه خالی کند. بااینحال رفتار ترامپ در این شرایط تحریک عمدی اوضاع است و درواقع او در حال ریختن نفت بر روی آتش اعتراضات است. به اعتقاد هک رویکرد ترامپ بهویژه زمانی که خود را بهعنوان نگهبان قانون و نظم معرفی میکند بیشتر موجب تشدید قیام و اعتراض سیاهپوستان میشود. همچنین «جیمز دیویس» دانشمند علوم سیاسی و کارشناس آمریکایی در دانشگاه سنت گالن، معتقد است که ایجاد ارتباط صریح بین ترامپ و آشوبها بسیار آسان است: «اما در دوران تصدی وی شرایطی ایجاد شد که او نیز در آن نقش داشت. در این شرایط بسیاری از آمریکاییها ابراز احساسات نژادپرستانه را عادی میدانند. به گفته دیویس نژادپرستی عمیقاً در جامعه آمریکا ریشه دارد و غالباً به روشی بسیار ظریف نهادینه میشود.
خطر جنگ داخلی
با انتشار تصاویری از آتش زدن مراکز عمومی و ایستگاههای پلیس، شلیک گلولهها، مرگومیرها در اعتراضات اخیر، جهان با نگرانی به ایالاتمتحده آمریکا نگاه میکند – آیا چیزی در این شورشها نهفته است که میتواند جنگ داخلی را آغاز کند؟ در پاسخ باید گفت یکچیز مسلم است: شرایط برای چنین تحولی تعیینکننده است. در حال حاضر، ایالاتمتحده شاهد گسترش خشمی عمومی است که پتانسیل زیادی برای درگیری دارد: بحران نظاممند در ایالاتمتحده با شیوع کرونا شتاب گرفت. پیامدهای این همهگیری، یک رکود سریع اقتصادی، یک سیستم بهداشتی آسیبدیده و افزایش آمار بیکاری و فقر بوده است. علاوه بر این، تعداد کشتهشدگان کورونا اکنون به ۱۰۰ هزار نفر رسیده است.
مسئله قدیمی
کریستین هک بر این باور است که پتانسیل برای شرایط جنگ داخلی وجود دارد زیرا اوضاع ایالاتمتحده اکنون غیرعادی است و درگیری همچنان ادامه دارد. هک میگوید: باید ترسید که ترامپ بخواهد این رویارویی را به بهای کمرنگ جلوه دادن مشکلات واقعی و نشان دادن خود بهعنوان ناجی قانون و نظم تشدید کند. از طرف دیگر جیمز دیویس فرض میکند که در حال حاضر خطر جنگ داخلی محدود است». برای یک جنگ داخلی نیاز به جناحها یا گروههای تعریفشده با حداقل مشخصات و رهبران سیاسی مخالف وجود دارد. اما این واقعیت که اکنون ایالاتمتحده با این روش خشونتآمیز با مسئله قدیمی نژادپرستی روبرو شده است، نوعی بحران در بحران با پیامدهای غیرقابلپیشبینی است.فرصت برای بایدن
آمریکاییها در ماه نوامبر (آذرماه) تصمیم میگیرند که آیا ترامپ برای دوره دوم رئیسجمهوری آمریکا باشد یا خیر. بااینحال «جو بایدن» رقیب دموکرات وی و حزب او به نظر میرسد در شرایط فعلی درماندهاند. دونالد ترامپ درباره «اغتشاشات» و جو بایدن، نامزد دموکرات احتمالی برای دوره آینده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، گفته است: «آیا این چیزی است که انتخابکنندگان از «جو خوابآلود» انتظار دارند؟!» به نظر میرسد که بایدن نمیتواند از تار درهمتنیده خود خارج شود و رئیسجمهوری را به روشی کارآمد، با عزت و شجاعت، بهصورت عینی و شخصی هدف حمله قرار دهد. در عوض، او ترسیده و ناامید به نظر میرسد. تاکنون هیچ نشانهای در دست نیست که نشان دهد ترامپ در پی بحران، محبوبیت خود را ازدستداده است. درعینحال به اعتقاد دیویس، شکست انتخاباتی ترامپ با یک «سناریوی ترسناک» همراه میشود. اگر او در ماه نوامبر(آبان) انتخابات را از دست بدهد و یک بخش رادیکال و مسلح از پیروانش نتیجه را نپذیرند. بر این اساس طی ماههای آینده آرام کردن کامل کشور غیرممکن به نظر میرسد، بااینحال روزها و هفتههای آینده نشان میدهد که آیا میتوان از افزایش سرعت اعتراضات جلوگیری کرد یا خیر.
ستاره صبح
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotn