مصونیت نمایندگان از اظهارنظرهای دوره نمایندگی
ماده ۷۵ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مقرر می‌دارد که برطبق اصل ۸۶ قانون اساسی نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر خود کاملا آزادند و نمی‌‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرائی که در مقام ایفای وظایف خود داده‌اند تعقیب یا توقیف کرد یا از حقوق اجتماعی محروم نمود
آرمان ملی، عبدالصمد خرمشاهی: مصونیت از تعقیب و توقیف نمایندگان مجلس را در اصطلاح حقوقی مصونیت پارلمانی می‌گویند. هدف مقنن از شناسایی این‌گونه مصونیت‌ها ایجاد امنیت قضائی برای حسن اجرای وظایف قانونی است زیرا اگر بتوان این افراد را مانند افراد عادی تحت تعقیب و توقیف قرار داد، انجام وظیفه قانونی برای آنان دشوار خواهد بود. اصل دوازدهم قانون اساسی مشروط می‌داشت به هیچ‌عنوان و به هیچ‌دستاویزی کسی بدون تصویب مجلس شورای ملی حق ندارد متعرض اعضای آن بشود.
اگر احیانا یکی از اعضا علنا مرتکب جنحه یا جنایتی شود و در حین ارتکاب جرم دستگیر گردد باز باید اجرای سیاست درباره او با استحضار مجلس باشد. ماده ۱۸۹ نظام‌نامه داخلی مجلس هم مصونیت نمایندگان را در مورد آرا، نظریات و نطق‌هایی که ممکن بود مجرمانه تلقی شود، پیش‌بینی کرده بود که این مصونیت بعد از انتصاب هم طبق قانون اساسی به رسمیت شناخته شد ولی مصونیت نمایندگان از تعقیب و توقیف بر اثر ارتکاب جرم، اعم از مشهود یا غیرمشهود مورد تایید قانون‌گذار موسس قرار نگرفت و با استناد به اصل بیستم قانون اساسی تساوی افراد در مقابل قانون و عدالت به رسمیت شناخته شده است.
با توجه به اصل ۸۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مقام ایفای وظایف نمایندگی از تعقیب و توقیف معاف می‌باشند. ماده ۷۵ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مقرر می‌دارد که برطبق اصل ۸۶ قانون اساسی نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر خود کاملا آزادند و نمی‌‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرائی که در مقام ایفای وظایف خود داده‌اند تعقیب یا توقیف کرد یا از حقوق اجتماعی محروم نمود.
وظایف نمایندگی شامل نطق قبل از دستور بحث‌های داخلی دستور، بحث‌های جلسات کمیسیون‌‌ها و اظهارنظراتی که برای اعمال اصل ۸۴ قانون اساسی انجام می‌شود و سایر موارد نظارتی و قانونی است و در ماده ۷۶ آیین‌نامه داخلی مجلس آمده است. چنانچه به تشخیص هیات رئیسه نماینده‌ای در سخنان خود در جلسه علنی به کسی نسبت ناروا داده یا هتک حرمت نماید فرد مزبور می‌تواند در دفاع از خود به‌صورت مکتوب به اتهام وارده پاسخ گوید. پاسخ ارسالی در صورتی که بیش از دو برابر اصل مطلب اظهارشده نبوده و متضمن توهین و افترا نباشد در نخستین فرصت در جلسه علنی قرائت خواهد شد.
ملاحظه می‌شود مصونیت پارلمانی طبق قانون آیین‌نامه داخلی مجلس در چارچوب وظایف نمایندگی است. اصل ۸۶ قانون اساسی در مقام بیان آزادی نماینده در رابطه با رای‌دادن و اظهارنظر در جهت ایفای وظایف نمایندگی است و ارتکاب اعمال و عناوین مجرمانه از شمول این اصل خارج است و این آزادی نافی مسئولیت مرتکب جرم نیست. آنچه که مشخص است این آزادی بیان در راستای اجرای صحیح وظایف نمایندگی است و نباید پس از پایان دوره نمایندگی این افراد تحت تعقیب قرار گیرند.
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotn
