فساد، براندازی نرم
این فساد سیستمی است که با ادبیات متفاوت از درون و بیرون نظام بارها فریاد شده است.
تجربه هم نشان داده است که کشف و محاکمه و حذف متهمانی بهنام سلطان سکه و قیر و جدیداً طبری در قوۀ قضائیه مشکلی را حل نکرده است. زیرا متهمان جدید در مراحل بعدی با نامی دیگر بازتولید میشوند. خاوری، سعید مرتضوی، سعید امامی، سعید عسکر، کرد میهن رهبر اشغال کنندگان سفارت عربستان، همواره حامیانی در هرم قدرت داشته و…
محمد صادق ربانی-مستقل
برای یافتن دشمن نباید فقط به دوردست‌ها نگاه کرد. دشمن داخلی در شمایل یا لباس نامتعارفی نیست که به سادگی قابل شناسایی باشد. دشمن نزدیک‌تر و مخفی‌تر از آن است که به آسانی بتوان او را شناخت. دشمنی که آسان شناسایی شود، ضربه پذیر است. حتی اگر شکست نخورد، کنشهای او غیرمنتظره نیست و هرکسی آمادگی مقابله با او، فرار یا پناهگیری از شرّ او را دارد. این تفاوت کمی با دشمن ناشناخته نیست.
دشمنان لزوماً زیرکتر، چابکتر، و شیادتراز بقیه نیستند. بلکه چون فرصت و فضای مناسبتری پیدا میکنند، از فرصت و فضای مناسب به نفع خویش بهره میگیرند و منافع شخصی یا صنفی خود را بر منفعت جمع ترجیح میدهند. این ویژگی اغلب انسان‌هاست. خاوری، بابک زنجانی، طبری یا بقیه در سیستمی به فساد کشیده شدند که فضای مناسب برای بهرهبرداری آنها فراهم بود. فضایی مبتنی بر اعتماد بدون نظارت، بدون کنترل، و بدون راهکاری برای بازبینی مسیرهای اشتباه. هیچیک از مفسدان از ابتدا فاسد نبوده‌اند، بلکه قرار گرفتن آنها در فضای مناسب آنان را بهتدریج وسوسه و به فساد آلوده کرده است. یک اشتباه غیرعمد که بهوسیلۀ سیستم تصحیح و بازبینی نشود؛ پیامی را به فرد میدهد که اشتباه عمدی هم بدون پیگرد و بی‌پیامد میماند. بنابر این، این مجموعه است که زمینه را برای فساد مساعد کرده است.
انتقال میلیاردها پول به صورت ارز به خارج کشور توسط مدیر کل بانک ملی، فقط به خاوری محدود نمیشود. خروج میلیاردها دلار و تأسیس یک بانک در خارج در شرایط تحریمی، ربطی تنها به بابک زنجانی ندارد. داشتن ده‌ها حساب بانکی و واریز میلیاردها تومان از وجوهات وثیقۀ زندانیان و دریافت غیرقانونی سود بانکی و سپس هزینه کردن سودها حتی برای نظام، مشکلی سیستمی است و ربطی فقط به شخص مسئول ندارد. در چنین شرایطی است که طبریها در آن رشد میکنند. رئیس پسین قوۀ قضائیه از عملکرد طبری آگاه بود و او را پیش از جلوس و جاگیری در مقام خود، ابتدا زمینۀ عزل او را فراهم و وی راهی دادگاه کرد. با اینکه رئیس قبلی با وجود هشدارهایی همچنان از او حمایت می‌کرد…
به همین جهت عجیب نیست که پروندۀ فساد اخلاقی‌ای که در سال ۹۰ تشکیل شد، تا پنج سال بعد که موضوع رسانهای میشود، اقدام شایستهای در آن پرونده صورت نگرفت. بد نیست پروندۀ دیگری از آنسوی دریاها، برای مقایسه مطرح شود. آقای دومینیک اشتراوس-کان با شکایت خدمتکار یک هتل در نیویورک به اتهام تجاوز جنسی در ۱۴ ماه می سال ۲۰۱۱ (۱۳۹۰ خودمان) از فرودگاه بین المللی جان اف کندی دقایقی قبل از برخاستن هواپیما بازگردانده شد. اشتراوس-کان رئیس صندوق بین المللی پول (IMF) بود و در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۲ فرانسه نامزد اصلی و رقیب سارکوزی بود. اشتراوس چهار روز بعد از دستگیری از سمت خود در صندوق، داوطلبانه استعفا کرد. وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که مصونیت دیپلماتیک اشتراوس در این پرونده قابل اِعمال نیست.
وکیل شاکی هم اظهار کرد که تمامی توان، پول و نفوذ اشتراوس مانع از کشف حقیقت نخواهد شد. پنج روز بعد هیأت منصفه او را محکوم دانست. در ۲۳ اوت یعنی سه ماه بعد اتهامات مربوط به تجاوز در دادسرا مردود اعلام شد. یک ماه بعد اشتراوس پذیرفت که ارتباط او با خدمتکار هتل یک قصوراخلاقی و نامناسب بود. پروندۀ اشتراوس با یک پروندۀ مشابه تقریبا همزمان به قوۀ قضائیه میرود. پروندۀ اشتراس با همۀ شهرتی که داشت در کمتر از پنج ماه رسیدگی و در منظر افکار عمومی جهان مختومه شد. در ایران اما پرونده‌ی مشابه هنوز در دست بررسی است. در قوۀ قضائیه دوره قبل قطعاً طبری تنها نبوده که توانسته پیگیری افکار عمومی را مختل کند.
آیا در هر دو طرف کسانی بوده‌اند که نخواسته‌اند افکار عمومی را قانع کنند یا خواسته اما نتوانسته‌اند. ظواهر امر نشان میدهد که نخواستنی در کار نیست. بلکه هر اقدامی در یک جبهه، در گرو اقدام و پیگیری در جبهۀ دیگری است. این مجموعه، زنجیرۀ بههم پیوستهای را میسازند که منفرداً قابل اصلاح نیست. یادکرد مشکل ساختاری، بیشتر ناظر بر این زنجیرۀ معیوب است که از زبانهای متعدد و متفاوت بارها گفته شده است.
جدیدترین این یادکردها نامۀ سرگشاده‌ایست که موسوی خوئینیها را هراسان از حاشیه به متن کشانده تا نکاتی را بنویسد. از جمله او میگوید «اوضاع غیرقابل‌دوام امروز صرفاً معلول تصمیمات مدیرانی که می‌آیند و می‌روند نیست». تجربه هم نشان داده است که کشف و محاکمه و حذف متهمانی بهنام سلطان سکه و قیر و جدیداً طبری در قوۀ قضائیه مشکلی را حل نکرده است. زیرا متهمان جدید در مراحل بعدی با نامی دیگر بازتولید میشوند. خاوری، سعید مرتضوی، سعید امامی، سعید عسکر، کرد میهن رهبر اشغال کنندگان سفارت عربستان، همواره حامیانی در هرم قدرت داشته و هرکدام صدها نفر پیوسته به خود دارند که خلاء سقوط یکی بهسرعت با ظهور چهره‌ای دیگر پر میشود. این فساد سیستمی است که با ادبیات متفاوت از درون و بیرون نظام بارها فریاد شده است. موسوی خوئینی معتقد است که صاحب‌نظران حق دارند زبان و قلم به نقد بگشایند و نگران پیامدهای این حق طبیعی و الهی نباشند. میتوان افزود و هشدار داد گرهی که اکنون بهدست میتوان گشود، نباید گذاشت تا با هزینههای گزاف به دندان هم باز نشود.
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet
