بانک مرکزی: افزایش ۲۷,۴ درصدی اجاره‌ مسکن در تهران

قیمت مسکن و اجاره‌بها در تهران همچنان رو به افزایش است. این افزایش در مدت یک ماه اخیر چشمگیر بوده است. انجمن انبوه سازان استان تهران از آغاز ساخت پنج هزار واحد مسکونی خبر داد. یک کارشناس اقتصادی می‌گوید سرمایه دارانی که به حوزه مسکن وارد می‎شوند، به دلیل این که از پرداخت مالیات معاف هستند، تورم ایجاد می‌کنند…

بر اساس گزارش تازه بانک مرکزی ایران در مردادماه سال جاری نرخ اجاره‌بها در تهران نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۲۷,۴ درصد افزایش یافته است. این آمار در مورد کل مناطق شهری ۳۰,۶ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

طبق آمارهای رسمی حدود ۵۰ درصد از خانوارها در کلانشهر تهران در خانه‌های اجاره‌ای زندگی می‌کنند.

در مردادماه سال جاری، متوسط قیمت یک مترمربع واحد مسکونی در تهران ۲۳ میلیون و ۱۰۷ هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال گذشته به ترتیب معادل ۱۰,۵ و ۷۷,۴ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

افزایش قیمت مسکن، نرخ اجاره‌بها را هم بیشتر می‌کند.

در تیرماه متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در مناطق ۲۲ گانه تهران حدود ۲۱ میلیون تومان بود.

آمارهای قبلی نشان می‌دهند که در نیمه تابستان امسال میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان مسکونی در مناطق تهران به ۲۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسیده بود که نسبت به ماه ابتدایی فصل تابستان معادل ۵,۱۰ درصد و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته معادل ۷۵ درصد رشد داشت.

سرعت رشد قیمت مسکن در شمال و جنوب شهر در سه سال گذشته متفاوت بوده است. میانگین قیمت مسکن در مناطق یک تا پنج که در شمال تهران هستند، از ابتدای سال ۹۶ تا تیرماه ۹۸ معادل ۲۲۵ درصد، از تیرماه ۹۸ تا مردادماه امسال معادل ۷۶ درصد و از ابتدای امسال تا پایان مرداد ۹۹ معادل ۵۵ درصد رشد داشته است. این در حالی است که در همین مقاطع زمانی میانگین قیمت مسکن در مناطق ۹ تا ۲۰ واقع در نیمه جنوبی پایتخت به ترتیب معادل ۱۹۲ درصد، ۶۸ درصد و ۴۲ درصد بوده است.

وزارت راه و شهرسازی که ماهانه گزارش خود را در زمینه متوسط قیمت مسکن منتشر می‌کرد، در مرداد امسال از انتشار این گزارش صرف‌نظر کرده اما گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که علاوه بر افزایش اجاره‌بها و قیمت مسکن در تهران، حجم معاملات مسکن در مردادماه سال جاری نسبت به تیرماه ۴,۳۵ درصد کاهش داشته است.

برخی کارشناسان مسکن درباره دلایل افزایش قیمت مسکن در یک سال اخیر معتقدند شرکت‌های خصوصی با ماهیت دولتی عامل اصلی گرانی مسکن هستند. به‌گفته محمدرضا جهان‌بیگلری، کارشناس اقتصادی، سرمایه‌دارانی که به حوزه مسکن وارد می‎شوند، به دلیل این‌که از پرداخت مالیات معاف هستند تورم انتظاری ایجاد می‌کنند و همین موضوع باعث می‌شود مردم عادی نتوانند این کالا را به‌راحتی تهیه کنند.

جهان‌بیگلری با اشاره به ارتباط نرخ ارز و قیمت مسکن گفت:«زمانی که نرخ ارز افزایش می‌یابد و پول ملی ارزش خود را از دست می‌دهد مردم کمتر به نگهداری از پول یا سپرده‌گذاری رو می‌آورند، از این رو مسکن به عنوان بخشی که هنوز سازوکار مالیاتی مشخصی برایش وجود ندارد، یکی از بازارهایی است که می‌تواند پذیرای منابع افراد دارای نقدینگی شود.»

او عامل دیگر در افزایش نرخ ارز و مسکن را موضوع نرخ تورم دانست و دولت را در این زمینه مسئول مستقیم خواند و گفت: «مسکن در حال حاضر با وجود رکود همچنان در مسیر گرانی می‌تازد».

مسکن مهم‌ترین و اساسی‌ترین کالا در سبد هزینه خانوار است. در بررسی‌های مرکز آمار ایران هزینه‌های مربوط به مسکن سهمی بیش ‌از ۳۰ درصدی در سبد هزینه خانوار دارد. این سهم در برخی خانوارها حتی به بیش از ۵۰ درصد نیز می‌رسد. براساس آمار رسمی اگر یک کارگر چیزی حدود سه میلیون تومان درآمد داشته باشد با احتساب ودیعه و اجاره باید حدود نیمی از درآمد خود یعنی ماهانه بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان از درآمد خود را صرف هزینه‌های مربوط به مسکن کرده و هزینه پوشاک، خوراک، آموزش، بهداشت و درمان و موارد دیگر را با باقیمانده درآمد خود پرداخت کند.

آمارهای رسمی نشان می‌دهند که بیش از نیمی از خانوارهای شهری ایران درآمدی پایین‌تر از هزینه‌های خود دارند.