کوچک شدن ۳.۵ درصدی اقتصاد ایران در طول ۳.۵ماه

ستاره صبح: موضوعی که به نظر می‌رسد بی‌ارتباط با بحران جهانی کرونا نباشد. خبرگزاری رویترز نوشته بانک‌های مرکزی بزرگ جهان امسال تدابیر محرک مالی کم‌سابقه‌ای را به اجرا گذاشته و نرخ‌های بهره را باهدف تحرک بخشیدن به رشد اقتصادهای آسیب‌دیده از شیوع ویروس کرونا به‌شدت کاهش داده‌اند. این اقدامات جایگاه طلا به‌عنوان دارایی امن را تقویت کرده و باعث رشد چشمگیر این فلز گران‌بها شده است. همچنین هر دلار آمریکا در بازار آزاد روز گذشته، ۲۶ هزار و۹۵۰ تومان‌ معامله شد. قیمت یورو هم ۳۱ هزار و ۳۰۰ تومان شد. برخی بر این باورند که مشکلات واردکنندگان در تأمین ارز از سامانه نیما در رشد قیمت دلار نقش داشته است. برخی از صاحب‌نظران نیز، ورود تقاضا از بازار موازی سهام به بازار سکه و دلار را عامل افزایشی شدن قیمت‌ها می‌دانند. دراین‌ارتباط حسین سلاح‌ورزی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران در یادداشتی در کانال تلگرامی خود به تحلیل رونق و رکود بازارها پرداخته که در ادامه به نقل از خبر آنلاین می‌خوانید.

شامخ یا همان شاخص مدیران خرید (PMI) شاخصی شناخته‌شده در سطح بین‌المللی است که در بیش از ۴۰ کشور دنیا محاسبه و انتشار می‌یابد. طبق نظرسنجی انجام‌شده از بیش از ۵۰۰  بنگاه اقتصادی کشور، شاخص مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در مردادماه ۴۶.۴۳ به‌دست‌آمده است که نسبت به تیرماه (۴۵.۴۷) افزایش بسیار جزئی داشته‌است. نتایج نشان می‌دهد که بخش صنعت و خدمات در مردادماه در وضعیت رکودی (زیر ۵۰) و بخش ساختمان در وضعیت رونق (بالای ۵۰) به سر برده‌اند که البته با توجه به سهم بالای بخش خدمات در  اقتصاد کشور، طبیعی است که وضعیت کل اقتصاد متأثر از این بخش خواهد بود.

اقتصاد کوچک شده

گزارش اخیر مرکز آمار ایران نیز نشان می‌دهد که در سه‌ماهه نخست امسال، کل اقتصاد به میزان ۵/۳ درصد کوچک‌شده یا به تعبیر دیگر دارای رشد منفی است. موضوعی که قبلاً توسط اتاق ایران در قالب گزارش‌ها شامخ کل اقتصاد در سه‌ماهه اول سال منتشر شد نیز نشان می‌داد که رقم شاخص کل اقتصاد در فروردین، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۹ به ترتیب ۲۸.۶۸، ۵۰.۱۷  و ۴۸.۴۱ بوده‌اند که نتیجه اصلی آن  ایجاد وضعیت رکودی در اقتصاد است. البته وضعیت اشتغال (۵۰.۳۲) در این ماه بدون تغییر نسبت به ماه قبل ارزیابی شد ولی در مورد تولید محصولات (۴۷.۵۸)، میزان سفارش‌های جدید مشتریان (۴۱.۵۳) و موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده (۴۰.۲۴) کاهش قابل‌توجه نسبت به تیرماه گزارش‌شده است.

مشکلات اقتصادی

شاید بتوان مهم‌ترین مشکلات مربوط به‌کل اقتصاد کشور در این ماه را در دو حوزه اصلی برشمرد یکی کاهش موجودی (۴۰.۲۴)  و دیگری افزایش  قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده (۹۰.۲۷). در مردادماه شدت کاهش در فعالیت‌ها در بخش‌های خدمات، کشاورزی و ساختمان نسبت به تیرماه کمتر بوده است، اما بخش صنعت با کاهش شدیدتر در میزان تولید روبرو بوده ‌است. بر اساس داده‌های به‌دست‌آمده از بنگاه‌های بخش صنعت، شامخ صنعت در مرداد، ۴۸.۰۶ است که نسبت به ماه قبل (۵۵.۲۵) کاهش قابل‌توجهی را به ثبت رسانده ‌است. این شاخص که طی ۴ ماه گذشته به کمترین مقدار خود رسیده است، نشان می‌دهد اکثر بنگاه‌های اقتصادی این بخش در مردادماه وضعیت کسب‌وکار خود را بدتر از تیرماه ارزیابی کرده‌اند. کاهش در فعالیت‌ بنگاه‌های اقتصادی از یک‌سو، تحت تأثیر کاهش تقاضای مشتریان که طی افزایش قیمت‌های ماه‌های گذشته رخ‌داده و کمبود نقدینگی بنگاه‌ها بوده و از سوی دیگر کمبود مواد اولیه طی ماه‌های‌ گذشته به‌شدت بر میزان تولید مردادماه تأثیرگذار بوده‌است. همچنین تعطیلات تابستانی بخشی از بنگاه‌ها نیز بر کاهش این شاخص تأثیرگذار بوده‌است.