طرحی ضد محیطزیستی با همکاری سازمان محیطزیست
حکایت انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی کشور حکایتی طولانی و تکراری است. صنایع شهرهای مرکزی ایران از کمآبی گلایه دارند و به دنبال انتقال آب خلیج فارس هستند، اما کارشناسان اقتصادی و محیطزیستی، اجرای این پروژه را تهدیدی جدی میدانند…..
بالاخره بعد از کشمکشهای فراوان داستان جنجالی انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران مجددا آغاز شده است. پنچ شنبه هفته گذشته علیرضا معزی معاون ارتباطات و اطلاعرسانی رئیس دفتر رئیس جمهوری در حساب کاربری خود در توئیتر با اشاره به بهرهبرداری از مرحله نخست طرح انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی کشور و سه طرح مرتبط با آن توسط رئیس جمهوری، نوشت:«امروز با دستور رئیسجمهور فاز نخست بزرگترین پروژه آبی – خاکی ایران که به واقع یک ابَرپروژه ملی است به بهرهبرداری رسید؛ انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران، آنهم در روزگار تحریم و تنگنا، نه فقط شگفتیساز که «امید»آفرین است، امید برای ملتی که هنوز و همچنان ایستاده است.»
هدف تامین آب برای صنایع است
میگویند هدف از این پروژه نه تامین آب شرب برای مردم، بلکه تامین آب مورد نیاز صنایع بزرگ در هرمزگان، کرمان و یزد است تا بخشی از نیازهای آبی مجتمعهای تولیدی و طرحهای توسعه مجتمعهای معدنی و صنعتی این سه استان تامین شود. اما بسیاری از کارشناسان معتقدند راهکارهای سادهتری برای تامین آب در فلات مرکزی کشور وجود دارد. آن گونه که کارشناسان طرح میگویند؛ پروژه انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی دارای سه فاز است. فاز اول طرح شامل سه قطعه است. طول خط انتقال آب شیرین در بخش اول که چند روز پیش افتتاح شد ۳۰۵کیلومتر است که از خلیج فارس شروع و به صنایع گلگهر در سیرجان میرسد. قطعه دوم این فاز انتقال آب شیرین شده از گلگهر به مس سرچشمه به طول ۱۵۰کیلومتر و قطعه سوم به طول ۳۶۰ کیلومتر برای انتقال آب از مس سرچشمه تا صنایع فولادی اردکان و انشعاب صنایع معدنی چادرملو به طول ۱۵۰ کیلومتر خواهد بود. با تکمیل فاز نخست این پروژه قرار است سالانه ۱۸۰میلیون متر مکعب از آب خلیج فارس با هزینهای هنگفت برای شیرینسازی آب و به فلات مرکزی انتقال داده شود. هزینه پروژه بخش بالغ بر ۱۶هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان شده برآورد شده است.
به نام مردم به کام سهامداران صنایع
هرچند همواره تاکید وزارت نیرو در پروژههای انتقال آب، تامین آب شرب در مناطق خشک کشور است، اما آن گونه که معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست گفته است انتقال آب خلیج فارس قرار نیست که صرفا برای تامین آب شرب باشد و مصارف صنعتی را هدف قرار گرفته است. مسعود تجریشی در این رابطه به ایسنا گفته:«سیاست سازمان محیطزیست این است که اگر انتقال آب از منطقهای صورت میگیرد صرفا باید به مصرف شرب برسد اما دولت چند پروژه محدود انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان را تعریف کرده است که به مصارفی غیر از تامین آب شرب میرسد و در بخشهایی ازجمله صنعت و کشاورزی مصرف میشود. هدف از این کار نیز جلوگیری از فشار بیش از حد بر منابع آب زیرزمینی در فلات مرکزی است.»
با توجه به این اظهارنظرها، بسیاری میگویند سود انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی -که نه با معیارهای اقتصادی همخوانی دارد و نه با معیارهای زیستمحیطی- به جیب ساکنان مناطق مرکزی کشور نمیرود و در این میان فقط عدهای سهامدار صنایع فعال در آن مناطق با هزینه دولت و به قیمت تخریب محیطزیست پولدارتر میشوند.
انتقاد به انتقال آب خلیج فارس
برای اولین بار طرح انتقال آب خلیج فارس به استانهای یاد شده در اردیبهشت سال ۱۳۹۲ و به دستور محمود احمدینژاد با عنوان «طرح ملی ساقی کوثر» آغاز شد. در آن زمان گفتند هدف از اجرا شدن طرح مذکور سیراب کردن شهرهای فلات مرکزی مانند یزد و کرمان است. اما این طرح با مخالفت شدید کارشناسان زیست محیطی روبهرو و متوقف شد ولی این طرح اکنون بعد از گذشت ۷ سال از توقف آن مجددا آغاز شده است. از زمان مطرح شدن این پروژه تاکنون که به مرحله اجرا رسیده است، کارشناسان به صورت مداوم درباره آن هشدار دادهاند که طرح نه توجیه اقتصادی دارد و نه محیطزیستی، چرا که هزینههای سنگین این انتقال باعث بهای تمام شده آب میشود و همچنین این پروژه میتواند تبعات اجتماعی زیادی را در مسیر انتقال نیز به همراه داشته باشد. علاوه بر تبعات اجتماعی و اقتصادی، این طرح میتواند عواقب محیطزیستی غیرقابل جبرانی را به همراه داشته باشد. آنچه که برخی از متخصصان محیطزیست را درمورد انتقال آب خلیج فارس نگران کرده است تخلیه پساب شور در محیط دریا، تخریب دریا برای جانمایی لولههای انتقال آب و در نتیجه تهدید اکوسیستم و موجودات زنده دریا و به هم خوردن چرخه طبیعی حیات در خلیج فارس است. این اولین پروژهای نیست که با مخالفت شدید کارشناسان روبهرو شده است. در سال ۹۷ انتقال آب خزر به فلات مرکزی ایران نیز با واکنشهای انتقادی بسیار روبهرو شد.
موافقت سازمان محیطزیست با طرح ضدمحیطزیست
در پروژه انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی قصه تلخ و طنز ماجرا اینجاست که سازمان محیطزیست که وظیفه ذاتیاش حفاظت از محیطزیست کشور است، با اجرای این پروژه نه تنها مشکلی ندارد، بلکه آن را هم تایید کرده است. در واقع سازمان «حفاظت» از محیطزیست به اجرای طرحی که کارشناسان با دلایل و مدارک ضد محیطزیستی آن را ثابت کردهاند، رای داده است. سازمان حفاظت محیطزیست میگوید که ارزیابی اثرات زیستمحیطی انتقال آب خلیجفارس چند سال گذشته به تصویب رسیده بود، همچنین با وجود چالشهایی که بر سر انتقال آب بین حوضهای وجود دارد، معاون محیطزیست انسانی این سازمان میگوید که ما از طرحهایی مانند انتقال آب خلیج فارس حمایت میکنیم. در حالی سازمان محیطزیست با انتقال آب از خلیج فارس موافقت کرده است که پیشتر عباس کشاورز – معاون وزیر جهاد کشاورزی وقت – در نشستی اظهار کرده بود که در سالهای ۹۰ و ۹۱ میخواستند که آب دریای خزر را به دریاچه ارومیه منتقل کنند. همزمان نشستهایی با انجمن علوم آبیاری آمریکا برگزار شد و در این نشستها متخصصان این حوزه گفتند که ۲۰ سال است متوجه شدهایم که انتقال آب بین حوضهای بزرگترین اشتباه ما بود.
همدلی
به کانال صدای مردم در تلگرام بپیوندید
@sedayemardomdotnet