پوتین، بازیگر اصلی روند صلح در قره‌باغ

آتش جنگ قره‌باغ هرچند که دیگر شعله‌ور نیست، اما به نظر می‌رسد زیر این خاکستر آتشی نهفته است. ارمنی‌ها به‌شدت عصبانی هستند و از طرف دیگر آذری‌ها آمادگی هرگونه اقدام دشمن خود و دفع آن را دارند. با این حال کشورهای تأثیرگذار این جنگ از جمله روسیه، ترکیه و فرانسه نیز همچنان حضور خود را در این جنگ حفظ کرده‌‌اند و تلاش می‌کنند تا از شعله‌ور شدن محدد آتش جنگ جلوگیری کنند. بر این اساس «ولادیمیر پوتین»، «الهام علی‌اف» و «نیکول پاشینیان» قرار است امروز دوشنبه در مسکو دیدار و اجرای توافق قره‌باغ را که به درگیری‌های خونین باکو و ایروان در این منطقه پایان داد، بررسی خواهند کرد. همچنین بنابر اعلام کرملین، قرار است درباره گام‌های بیشتر برای حل مشکلات موجود در این منطقه گفت‌وگو شود…………..

به گزارش خبرگزاری روسی «تاس»، بنابر اعلام مسکو، این دیدار که بعد از گذشت دو ماه از درگیری‌های ۴۴روزه در منطقه قره‌باغ کوهستانی برگزار خواهد شد، به ابتکار رئیس‌جمهور روسیه بوده است. سرویس مطبوعاتی کاخ ریاست‌جمهوری روسیه اعلام کرد توجه ویژه به مسئله کمک به ساکنان آسیب‌دیده از جنگ در این منطقه و همچنین رفع موانع و توسعه روابط تجاری، اقتصادی و حمل و نقل در دستور کار این دیدار قرار دارد. همچنین قرار است علاوه بر دیدار سه‌جانبه، رئیس‌جمهور روسیه دیدارهای جداگانه‌ای نیز با نخست‌وزیر ارمنستان و رئیس جمهور جمهوری آذربایجان داشته باشد. در همین راستا کرملین یکشنبه بعد از ظهر در بیانیه‌ای در این زمینه اعلام کرد: «در چارچوب هماهنگی اقدامات روسای مشترک گروه مینسک وسازمان امنیت و همکاری اروپا، «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه با «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه گفت‌وگوی تلفنی انجام داد و در مورد برخی از مسائل مربوط به نشست سه جانبه آینده سران روسیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان در تاریخ ۱۱ ژانویه در مسکو رایزنی کرد.»

بنابر اعلام کرملین، رئیس جمهور فرانسه در گفت‌وگو با پوتین از تلاش‌های روسیه در استقرار ‌‌آتش‌بس در قره‌باغ کوهستانی حمایت و بر اهمیت کمک‌های فوری بشردوستانه به ساکنان آسیب دیده از درگیری‌های نظامی تاکید کرد.

دور جدید تنش‌ها میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان در تاریخ ۲۷ سپتامبر (۶ مهرماه) بر سر منطقه مورد مناقشه قره‌باغ کوهستانی آغاز شد و دو طرف یکدیگر را به حمله به قلمروهایشان متهم کردند. جمهوری آذر‌بایجان و ارمنستان سه بار توافق ‌‌آتش‌بس امضا کردند، اما هر دفعه این توافق‌ها نقض شد و دو طرف یکدیگر را به نقض آنها متهم کردند. با این وجود توافق ‌‌آتش‌بس چهارم با میانجیگری رسمی روسیه به امضا رسید.

به دنبال توافق سه‌جانبه روسیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر آتش‌بس، نظامیان روس به منظور نظارت بر این آتش‌بس و ایجاد منطقه حائل بین نیروهای درگیر در منطقه قره‌باغ کوهستانی مستقر شدند. تاکنون وضعت صلح در این منطقه پابرجا بوده است. این دیدارهای امروز درحالی قرار است انجام شود که تنش لفظی بین دو کشور به تازگی دوباره شدت گرفته بود. چند روز پیش وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان در واکنش به سفر اخیر «آرا آیوازیان» وزیر امور خارجه ارمنستان به منطقه قره‌باغ، به آن اعتراض کرد . به گزارش ایرنا به نقل از منابع خبری باکو، «لیلا عبدالله اوا» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان گفت: سفر غیر قانونی وزیر امور خارجه ارمنستان به منطقه قره‌باغ جمهوری آذربایجان و دیدار و امضای اسناد با عده‌‌‌ای در این منطقه مغایر با بیانیه سه جانبه ۱۰نوامبر سال ۲۰۲۰ (۲۰ آبان ماه ) روسای جمهوری آذربایجان‌‌‌، روسیه و نخست‌وزیر ارمنستان درباره ‌‌آتش‌بس و صلح در قره‌باغ است . عبدالله اوا ارمنستان را به نقض تعهدات ناشی از بیانیه سه جانبه درباره برقراری ‌‌آتش‌بس و صلح در قره‌باغ و نیز به اقدام تحریک‌آمیز متهم کرد و گفت: این چنین اقدام‌ها به عادی‌سازی اوضاع در منطقه کمک نمی‌کند. وی افزود: مقام‌های ارمنستان نباید با خیال‌پردازی‌های نامعقول اقدام‌‌‌، بلکه باید واقعیت جدید در منطقه را قبول کنند . به عقیده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان،اجرای مفاد بیانیه سه جانبه روسای جمهوری آذربایجان‌‌‌، روسیه و نخست وزیر ارمنستان و برداشتن گام‌ها در زمینه قالب امنیتی جدید و فرصت‌های همکاری ایجاد شده در منطقه می‌تواند به همزیستی مسالمت‌آمیز کمک کند و هر گونه اقدام خلاف آن فقط منجر به ایجاد تنش در منطقه می‌شود. همچنین دو روز پیش علی‌اف طی سخنانی در جلسه هیات دولت جمهوری آذربایجان با اشاره به سفر اخیر وزیر امور خارجه ارمنستان به قره‌باغ گفت: به این گونه سفرها باید پایان داده شود . علی اف با تاکید بر این که باید این تحریکات پایان یابد و در غیر این صورت ارمنستان پشیمان خواهد شد‌‌‌، خاطرنشان کرد: آخرین سفر هیات رسمی روسیه به ارمنستان و جمهوری آذربایجان مربوط به عادی‌سازی روابط میان دو کشور بود،باید دلیل این‌گونه سفرهای تحریک‌آمیز مشخص شود. رئیس جمهوری آذربایجان افزود: هیچ تبعه خارجی نباید بدون اجازه از ما به قره‌باغ سفر کند، چرا که این منطقه جزو سرزمین جمهوری آذربایجان است.

علی‌اف با اشاره به سفر اخیر وزیر امور خارجه ارمنستان به قره‌باغ گفت: برای نخستین بار به این گونه سفرها هشدار می‌دهم‌‌‌، دفعه بعد پاسخ ما بسیار سخت خواهد بود. وی همچنین نسبت به فعالیت اقتصادی غیر قانونی برخی از شرکت‌های خارجی در قره‌باغ هشدار داد.

رئیس جمهوری آذربایجان با انتقاد از صلح‌بانان روسیه مستقر در قره‌باغ که اجازه ورود اتباع خارجی به قره‌باغ را می‌دهند، گفت که ما صلح‌بانان را موظف کردیم که بدون هماهنگی با ما به اتباع خارجی اجازه ورود به قره‌باغ را ندهند. وی با اشاره به سفر هیات پارلمانی فرانسه به قره‌باغ گفت: سفیر فرانسه در جمهوری آذربایجان به وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض دولت باکو به وی تسلیم شده است.

جمهوری آذربایجان در جریان درگیری‌های نظامی ۴۴ روزه آغاز شده شش مهر ماه گذشته توانست سرزمین‌های خود را از اشغال نیروهای ارمنستان در قره‌باغ آزاد کند. در این بین ایران تلاش می‌کند تا بتواند در آذربایجان بعد از جنگ سرمایه‌گذاری داشته باشد.در دیدار روز جمعه «سیدعباس موسوی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در باکو با مقامات اقتصادی جمهوری آذربایجان مشارکت شرکت‌های ایرانی در بازسازی و امور عمرانی قره‌باغ بررسی شد.

به گزارش ایرنا به نقل از سفارت جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان‌‌‌، موسوی در دیدار با «محمد موسی‌اف» رئیس کنفدراسیون کارفرمایان و «صالح محمداف» رئیس موسسه دولتی راهسازی جمهوری آذربایجان درباره توانمندی و تجارب شرکت‌های خدماتی و مهندسی جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌های بازسازی و عمرانی گزارشی ارائه کرد .

در این دیدار همچنین درباره آخرین تحولات روابط اقتصادی و تجاری ایران و جمهوری اذربایجان‌‌‌، تقویت پیوندهای بخش خصوصی دو کشور‌‌‌، موانع پیش رو و راهکارهای عملیاتی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت .دولت جمهوری آذربایجان برنامه‌ریزی کرده است که پروژه‌های بزرگ عمرانی و بازسازی در سرزمین‌های آزاد شده در قره‌باغ را اجرا کند و در این ارتباط پیش‌بینی شده است از بودجه عمومی این کشور برای سال آینده میلادی ۲/۲ میلیارد منات ( ۱.۳ میلیارد دلار) اختصاص یابد.